O‟zbekiston respublikasi

Yurak faoliyatini gumoral boshqarilishi.

Yurak faoliyatiga nerv tizimidan tashqari gumoral omillar, qon bilan tashiladigan turli-tuman moddalar ham ta‘sir ko‘rsatadi. Jumladan, buyrak usti bezlarining mag‘iz qavatidan ajraladigan adrenalin gormoni, qalqonsimon bezning tiroksin gormoni, simpatik nerv qo'zg'alganda uchidan ajraladigan simpatin (adrenalsimon modda -simpatin), qondagi kalsiy ionlari yurak faoliyatiga ta‘sir ko‘rsatib, uni kuchaytiradi. Qondagi kaliy ionlari, adashgan nerv tolalari qo'zg'alganda uchlaridan ajralib chiqadigan atsetilxolin moddasi, gistamin va shularga o‘xshash boshqa moddalar ta‘sirida yurak ishi sekinlashadi. Bu moddalar juda qisqa muddat ta‘sir qiladi, chunki tegishli fermentlar ta‘sirida, jumladan, simpatin aminoksidaza, atsetilxolin esa xolin-esteraza ta‘sirida tez parchalanib ketadi.
Ishning bоrishi: Talabalar darsliklar, ilmiy jurnallar, internet ma‘lumotlaridan fоydalanib yurak faoliyatini nerv-gumoral boshqarilishini o‘rganadilar.
Ishni rasmiylashtirish: Talabalar yurak faoliyatini nerv-gumoral boshqarilishi to‘g‘risida seminar yozishadi.

MASHG‟ULOT №: 3. VITAMINLAR VA ULARNING AHAMIYATI.

Ishdan maqsad: Vitaminlar va ularning organizm uchun ahamiyatini o‗rganish.
Ish uchun kerakli jihоzlar: Darsliklar, ilmiy jurnallar, internet ma‘lumotlari, atlaslar.

Seminar rejasi:

1. 
   Vitaminlarning o`rganilishi.
   

2. Vitaminlarni moddalar va energiya almashinuvi jarayonida tutgan o`rni.

3. 
   Suvda eruvchi vitaminlar.
   

4. Yogda eruvchi vitaminlar.

Nazariy tushuncha: Vitaminlarning o`rganilishi. XIX asr ikkinchi yarmi, XX asr boshlarida o`tkazilgan tajribalar organizm faoliyatlarini normal kechishini ta'minlash uchun ovqatda oqsil, yoglar, utlevodlar va tuzlardan tashqari boshqa qo`shimcha omillar bo`lishi zarurligini isbotladi. Vitaminlar ana tu omilalarning asosiysi xisoblanadi. Vitaminlar odatda, fermentlar sistemasiiing tarkibiy qismi kiradi, shu bois modda almashinuvi jarayonlarining kataliz reaksiyalarida faol katnashadi.