O‘zbekiston respublikasi

Vertikal va gorizontal boshqaruv strukturasi

Gorizontal mehnat taqsimoti -mehnat jarayonini tarkibiy komponentlarga ajratishdan iborat. Bunday ajratish funktsional, tarmoq va malakaviy belgilar asosida amalga oshiriladi. Vertikal mehnat taqsimoti ish muvaffaqiyatli bo‘lishi uchun turli darajadagi ishni muvofiqlashtirishdan iboratdir. Biriktirilgan reja asosida vertikal ish taqsimoti quydagi yo‘nalishlar bo‘yicha amalga oshiriladi: umumiy boshqaruv; texnologik boshqaruv; iqtisodiy boshqaruv; tezkor boshqaruv. Ko‘rib chiqilgan tashkiliy tuzilmalar asosiy bo‘lib, muayyan boshqarish obyektiga nisbatan mufassallashtirilishi mumkin. Mehmonxona korxonasining tashkiliy tuzilmasi uning

6.2-rasm. Mehmonxonani boshqarishning namunaviy piramidal tuzilmasi

Yirik mehmonxonani boshqarishning namunaviy sxemasi taxminan rasmda ifodalangan ko‘rinishga ega bo‘ladi.
Tabiiyki, har bir mehmonxonaning tashkiliy tuzilmasi o‘ziga xos xususiyatlarga ega bo‘ladi. Masalan, bronlashtirish bo‘limi tijorat bo‘limi tarkibiga kirishi mumkin, xaridlar bo‘limi moliyaviy direktorga bo‘ysunishi mumkin, banket xizmati ovqatlanish xizmati tarkibiga kirishi mumkin. Ba’zan bosh oshpaz bevosita bosh direktorga bo‘ysunadi, ovqatlanish xizmatining menejeri esa faqat ofitsiantlarni boshqaradi va h.k.
Rasmda mashhur Holliday Inn mehmonxonalar tarmog‘iga kiruvchi kichik (130
nomerli) mehmonxonani boshqarish tuzilmasi ifodalangan.
Mehmonxona bosh direktori va ma’muriyat xizmatiga mehmonxonaning barcha xizmatlari to‘liq bo‘ysunadi (6.3-rasm).
Muhandislar bo‘limining muhim vazifalaridan biri yong‘in xavfsizligini ta’minlash. Mehmonxonada yong‘in sodir bo‘lishining asosiy sabablari: chekuvchilar, nosoz elektr oshxona anjomlari, kamin, axlatning yonib ketishi. YOng‘in xavfsizlik xizmati hamma xonalarda yong‘indan xabar beruvchi tizim o‘rnatilganligini, o‘t o‘chiruvchi vositalar mavjudligini, evakuatsiya tizimi, hamda xodimlar bilan doimiy o‘quv mashq o‘tkazib turishni o‘z ichiga oladi.

6.3.-rasm. mehmonxonasining tashkiliy tuzilmasi.¹³ Mehmonxona xizmati texnologiyasi – mijozlarga xizmat ko‘rsatishda
harakatlar va turli jarayonlar jamlanmasi, shuningdek mehmona xizmatlari va binolari, nomer fondi tegishli holati va ekpuatatsiya, foydalanish texnologik yumushlari, qabul qilish (basseynlar, sport zallari va h.k.).