O‘zbekiston respublikasi

Tayanch iboralar:maqsadi, vazifasi, mavzusi, boshqaruv funksiyalari, ierarxiya, rejalashtirish, tashkil qilish, muvofiqlashtirish va tartibga solish, nazorat.

Nazorat uchun savollar

1. 
   2017−2021 yillarda O‘zbekistonni rivojlantirish harakatlar strategiyasining beshta ustuvor yo‘nalishi.
   
2. 
   Boshqarish funksiyalari.
   
3. 
   Nazoratni tashkil qilish.
   
4. 
   Boshqarish funksiyasini tasniflang.
   

Adabiyotlar

1. 
   Micah Solomon. The Heart of Hospitality: Great Hotel and Restaurant Leaders Share Their Secrets Kindle Edition. Copyright ©2016. SelectBooks, Inc New York.
   
2. 
   John R. Walker. Exploring Hospitality Industry-3rd edition.Prentice Hall, Inc.2016
   
3. 
   Умирова Д. С. Меҳмонхона хўжалигини бошқариш. Ўқув-услубий мажмуа. – Т.:ТДИУ, 2018.
   

4. BOB. MEHMONXONA XO‘JALIGIDA BOSHQARUV TAMOYILLARI

1. 
   Mehmonxona xo‘jaligida boshqaruv tamoyillari 5.2.Boshqaruv tamoyillari klassifikatsiyasi
   

5.3. Ilmiylik tamoyili. Majmuaviylik va tizimlilik tamoyili 5.4.Markazlashgan demokratik tamoyil

5. 
   Tarmoqli va hududiy boshqaruv birligi tamoyili
   
6. 
   Turli maktablar asosida boshqaruv tamoyili
   

1. Mehmonxona xo‘jaligida boshqaruv tamoyillari

Menejer boshqaruv faoliyatini amalga oshiradi va boshqaruv vazifalarini hal qiladi. Natijada, u mehnat jamoasi a’zosi sifatida u jamoaning boshqa a’zolariga ta’sir ko‘rsatish orqali mehnat natijalariga erishadi. Shuning uchun ham, mehmonxonada barcha menejerlar ham bir xil vazifani bajarmaydilar. Bu eng avvalo, boshqaruv darajasining vazifalari va funksiyalari bilan bog‘liq bo‘ladi.
Bugungi kunda mehmonxona va restoran xo‘jaligidagi menejmentning hozirgi nazariyasi va amaliyoti menejerga qo‘yiladigan quyidagi talablarni ishlab chiqdi hamda ularga boshqaruvga yordam beradigan tamoyil sifatida qaraladi:
-bilimlilik;
-muayyan shaxsiy fazilatlarga egalik;
-axloq qoidalariga rioya qilish;
-ko‘nikmalar va mehmonxonachilik qobiliyati.
Eng avvalo, mehmonxonalarda ish muomalasi axloqi qoidalariga rioya qilish menejerning ish prinsipiga aylanishi lozim. Bu yerda ish muomalasi axloqining qoidalari quyidagi belgilangan tamoyillardan iborat bo‘ladi:
-daromadni oshirishga atrof-muhitni ifloslantirish yoki vayron qilish hisobiga erishilmasligi kerak;
-raqobat kurashida faqat yo‘l qo‘yilgan usullarni qo‘llash, ya’ni bozor o‘yini qoidalariga rioya qilish lozim;
-moddiy ne’matlarni odilona taqsimlash;
-ishda va hayotda axloq qoidalariga rioya qilishda shaxsiy o‘rnak ko‘rsatish;
-intizomlilik va axloqiy etuklik.
Avvalo, tamoyillar birinchi marta amerikalik muhandis F.Teylor, fransiyalik yirik tadbirkor A.Fayol va amerikalik menejment bilimdoni G.Emerson tomonidan ishlab chiqilgan. Ushbu tamoyillar asosida mehmonxonalarni boshqarishni tashkil qilish tizimi yaratilgan.
Hozirgi paytda mehmonxonalarda bozor iqtisodiyotiga mos bo‘lgan quyidagi tamoyillar guruhi qo‘llanilmoqda:
-oliy maqsadga qarab intilish;
-mehnat taqsimoti;
-vakolat va javobgarlik;
-ishda yaxshi sharoit yaratib berish;
-intizom;
-ishlab chiqarishni takomillashtirish;
-xodimlarga adolatli munosabat va aqli raso bo‘lmoq;
-yakka boshqarish;
-tez, ishonchli, to‘la, aniq va doimiy hisob;
-yo‘nalishning birligi;
-ijtimoiy manfaatning shaxsiy manfaatdan yuqori bo‘lishi;
-xodimlarni rag‘batlantirish;
-operatsiyalarni normalash;
-markazlashtirish;
-tartib;
-haqiqat;
-puxta bilimli maslahat berish;
-xodimlar ish joyini barqarorligi;
-tashabbus;
-mehmonxonaga sadoqat;
-yozma standart;
-kadrlarni tanlash va joy-joyiga qo‘yish.
-samaradorlik.

2.