O‘zbeкiston respubliкasi



Download 3,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet113/382
Sana14.06.2022
Hajmi3,47 Mb.
#669866
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   382
Bog'liq
hozirgi ozbek tili

lisoniy birlik
dir. Chunonchi
[ot+-chi = ot anglatgan 
narsa/hodisa… 
bilan 
aloqador 
ish-harakatni 
bajaruvchi 
shaхs/predmetni atovchi ot] 
so‗z yasash qolipida shakl tomoni 
[ot+- 
chi …], 
mazmun tomon esa 
[…. ot anglatgan narsa/hodisa… bilan 
aloqador ish-harakatni bajaruvchi shaхs / predmetni atovchi ot] 
so‗z yasash qolipining shakl tomoni so‗z yasash asosi va so‗z yasash 
vositasi/usuli dan iborat, uning mazmun tomonini esa leksik- 
grammatik хususiyatlar majmuasi sifatida olingan hosila tashkil etadi. 
Tilimizda umumlashgan ma‘nolarning ifodalanish usullariga 
ko‗ra namuna sifatida so‗z yasash qoliplarining quyidagi 
ko‗rinishlarini sanab o‗tish mumkin; tabiiyki, ularning tur va хillari 


152 
behad ko‗p va ko‗rsatilgan namunalarning o‗zi ham o‗nlab 
ko‗rinishlarni o‗z ichiga oladi: 
Affiksal so‗z yasash qolipi: 
suffiksal: 
[ot+
-chi 
= so„z yasash asosi anglatgan narsa/hodisa… 
bilan aloqador ish-harakatni bajaruvchi shaхs/predmetni atovchi 
ot]. 
prefiksal: 
[be + ot = so„z yasash asosi atab kelgan narsa/hodisa, 
belgiga ega bo„lmaslik ma‟noli sifat]

Yordamchi/ko‗makchi so‗zli so‗z yasash qolipi – 
[ot + 
bo‘l- 

o„timsiz fe‟l]. 
Takror usulli so‗z yasash qolipi – 
[numerativ + to„liq takror = 
daraja=miqdor ravishi]

Qo‗shma so‗z beruvchi so‗z yasash qolipi – 
[shaхs nomi + 
o„timli/o„timsiz fe‟lning aniq/orttirma/o„zlik nisbat asosi + 
-di 

so„z yasash asosi bilan aloqador marosim nomi ma‟noli ot]. 
Tarkibli (qo‗shma) so‗z beruvchi qolip 

Download 3,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   382




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish