O‘зbekiстон рeспublikaсi

PARLAMENT 
(ingl. parlament, frans. rag1eg — gapirmoq s o ‘ zn l a n ) — 
d e m o k r a t i k d a v l a t l a r d a o l i y v a k i l l i k va q o nunchilik organining nomi. Buyuk 
Britaniya, Fransiya, Italiya, Kanada Belgiya, Moldova, Qozog‘iston va boshqa 
mamlakatlarda oliy vakillik organi «parlament» deb yuritiladi; AQSHda va Lotin 
Amerikasining ko‘pgina mamlakatlarida 
p.
kongress deb, Rossiya Federatsiyasida
— Federal Majlis — Rossiya Federatsiyasi 
P.
deb, Litva va Latviyada — seym deb 
ataladi. Tuzilishiga ko‘ra 
p.
bir palatali yoki ikki palatali bo‘ladi (qarang: 
Ikki palatali 
tizim, Bir palatali tizim). 
Tarixda uch palatali 
p.
ham bo‘lgan (masalan, JARda 1984-
1994 yillarda). 
P.
birinchi marta XIII asrda Angliyada tabaqalarning vakillik organi 
sifatida tashkil qilindi; XVII —XVIII asrlardagi burjua inqilobidan so‘ng real 
ahamiyat kasb etdi. «
P
» nomi Evropada XIX asrning birinchi yarmida fransuz va 
ingliz andozasiga ko‘ra keng tarqaldi. Holbuki, inqilobdan oldingi Fransiyada
qonunchilik organlari emas, okruglarning sud organlari 
p.
deb atalar edi. 1 7 8 9 y.
i n q i l o b i g a q a d a r Fr a n s i ya d a m a v j u d b o ‘ l g a n tabaqalarning vakillik organlari 
Bosh SHtatlar deb atalardi. Ammo 
p.
lar inqilobdan oldin ham o‘zlarini nafaqat sud 
muassasalari, balki qirollarning qonunchilik faoliyatini ularning farmonlari yozilgan 
huquq yoki odatlarga muvofiqligi nuqtai nazaridan nazorat qilish vakolatiga ega bo‘lgan 
organlar deb hisoblar edilar. SHu tariqa ular qirol hokimiyatining qonunchilik 
faoliyatiga aralashib, qonunchilikni nazorat qilish funksiyalarini asta —sekin o‘zlashtira 
boshladilar. XVIII asr o‘rtalarida 
p.
lar Fransiya oliy sudla ri jamuljam h o l d a
d a vl a t n i n g 
a s o s i y 
q o n u n l a r i
va
f u q a r o l a r n i n g 
huquqlarini 
qo‘riqlovchi 
«Fransiyaning yagona 
p.
»ni tashkil etadi, degan g‘oyani ilgari surdilar. Tabiiyki, 
Buyuk f r a n s u z i n q i l o b i d a n s o‘ n g x a k q va k i l l i gi q o n u n c h i li k o r ga n l a r i Bo s h
S Ht a t l a r d e b e ma s , b a l k i