O‘зbekiстон рeспublikaсi

maslahat
Referendumlari (
xalq
so‘rovlari
deb ham nomlanadi), ular biror masala bo‘yicha 
saylovchilar korpusi irodasini bilish maqsadidagina o‘tkaziladi, bu masalani hal qilish davlatning 
boshqa organlari zimmasida bo‘ladi (SHveysariya, Ispaniyada o‘tkaziladi) va «hal qiluvchi» 
Referendumlarga bo‘linadi, bunda hujjatning taqdirini pirovard hal qilish maqsadida u 
saylovchilar ovoz berishiga qo‘yiladi. «Hal qiluvchi» Referendum, agar saylovchilarga 
ko‘pchilik ovoz bilan hali kuchga kirmagan hujjatni tasdiqlashtavsiya etilsa 
tasdiqlovchi
(SHveysariya, Fransiyada foydalaniladi) yoki agar saylovchilarga ko‘pchilik ovoz bilan kuchga 
kirgan hujjatni rad etish tavsiya etilsa, 
rad
etuvchi
Referendumga ajratiladi (Italiyadagi 
amaldagi qonunchilik masalalari bo‘yicha Referendum mana shundaydir). Referendum, 
shuningdek, 
majburiy
va 
fakultativ
referendumga ham ajratiladi. Birinchi guruhga zarurligi 
konstitutsiya yoki konstitutsiyaviy-huquqiy hujjatda ko‘rsatilganlar (masalan, konstitutsiya 
o‘zgartirilganda) kiritiladi. Ikkinchi holatda u yoki bu masala bo‘yicha Referendumni o‘tkazish 
tegishli davlat organi yoki saylov korpusi irodasiga bog‘liq bo‘ladi. (3) 
SENAT
(lot. “senex” – oqsoqol, oqsoqollar kengashi) – O‘z.Rda Senat qonun chiqaruvchi 
hokimiyat organi – O‘zR Oliy Majlisining yuqori va hududiy vakillik palatasi hisoblanadi hamda 
O‘zR Konstitutsiyasi va «O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati to‘g‘risida»gi O‘z.R 
konstitutsiyaviy qonuni asosida faoliyat ko‘rsatadi.
S.
a’zolari (senatorlar) Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, viloyatlar, tumanlar va shaharlar davlat hokimiyati vakillik 
organlari deputatlarining tegishli qo‘shma majlislarida mazkur deputatlar orasidan yashirin ovoz 
berish yo‘li bilan Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahridan teng 
miqdorda – olti kishidan saylanadi. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining 16 nafar 
a’zosi fan, san’at, adabiyot, ishlab chiqarish sohasida hamda davlat va jamiyat faoliyatining 

---

98 
boshqa tarmoqlarida katta amaliy tajribaga ega bo‘lgan hamda alohida xizmat ko‘rsatgan eng 
obro‘li fuqarolar orasidan O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tayinlanadi. Saylov 
kuni 25 yoshga to‘lgan hamda kamida besh yil O‘zbekiston Respublikasi hududida muqim 
yashayotgan O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi Senat a’zosi bo‘lishi mumkin. 
Senat (
lot. senatus, senex
dan – 
keksa, qariya
) — 1. AQSH, Fransiya, Italiya, Braziliya, 
Polsha, Ruminiya, CHexiya, Avstraliya, Belgiya, Kanada, Ispaniya, Venesuela, Kolumbiya, 
Dominikan Respublikasi, O‘zbekiston Respublikasi va ayrim boshqa davlatlarda parlamentning 
yuqori palatasi nomi. 2. Ayrim mamlakatlarda davlat boshqaruvi yuqori organining nomi (mas. 
Berlin senati). 3. Ayrim mamlakatlarda (qoidaga ko‘ra) oliy sud tarkibidagi bo‘limlar nomi, 
masalan, GFR federal konstitutsiyaviy sudining Senati. O‘zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining yuqori palatasi Senat deb nomlanadi va u hududiy vakillik organi bo‘lib 
hisoblanadi.(3)