O‘zbеkiston rеspublikаsi

Ish vaqti (soatlarda) 16.1-rasm. Chekli mehnat daromadliligi grafigi

Monopol hokimiyatga ega bo‘lgan firma ko‘proq mahsulot sotish uchun tovar

narxini tushirishi mumkin. Natijada
MR P
bo‘ladi va ishlab chiqarish hajmi

^{oshishi bilan} MR ^{kamayib boradi. Demak, MR va}
MP_L
chiziqlari pastga yotiq

bo‘lgani uchun
MRP_L
chizig‘i pastga tomon yotiq bo‘ladi. Agar biz monopol

hokimiyatga ega firmaning mehnatni chekli daromadliligini monopol bo‘lmagan firmaning mehnatni chekli daromadliligi bilan solishtirsak

L
MRP^M

 MP_L
 MR  MP_L
^{ P  MRPP} , bu yerda

MRP^M

• 
  monopol hokimiyatga
  

L

L
ega bo‘lgan firmaning mehnatini chekli daromadliligi;

MRP^P

• 
  monopol
  

L
hokimiyatga ega bo‘lmagan raqobatlashuvchi firmaning mehnatini chekli daromadliligi.
Bundan kelib chiqadiki, har qanday ish haqida iste’mol bozorida monopol hokimiyatga ega bo‘lgan firma, monopol hokimiyatga ega bo‘lmagan firmaga nisbatan kamroq ishchi yollaydi.

Mehnatni chekli daromadliligi
MRP_L
dan ishchilarni yollashda foydalanish

mumkin. Agar firma o‘z foydasini maksimallashtiradigan bo‘lsa, u ishchilarni yollashni mehnatni chekli daromadliligi ish haqiga teng bo‘lgunga qadar davom

ettiradi:
MRP_L  W
(3).

Bu yerda: ^W - ish haqi.

Agar
^MRP_L ^{ W} bo‘lsa, firma qo‘shimcha ishchi kuchini yollab, o‘z foydasini

oshirishi mumkin. Ushbu shart 16.2-rasmda ifodalangan.

Mehnatga bo‘lgan talab
D_L ,
MRP_L
chizig‘i bilan ustma-ust tushadi. ^D_L
talab

chizig‘iga ko‘ra, mehnat narxi pasaygan sari unga bo‘lgan talab ham ortib boradi va aksincha.