O‘zbеkistоn rеspublikаsi

Balkonlar, lodjalar va erkerlar

Binolarni me’moriy-kompozitsiya yechimini boyitadigan muxim konstruktiv devor elementlari balkon, lodja va erkerlar hisoblanadi. Ular atrofni o‘rab turuvchi tabiat bilan xona ichkarisini bog‘lovchi qo‘shimcha elenmentlar bo‘lib xizmat qiladi. Ayniqsa turar-joy binolarida ularni o‘rnatish, qo‘shimcha qulayliklar tug‘diradi.

Balkonlar ko‘truvchi plita ko‘rinishidagi konstruksiyadan, pol va o‘rovchi elementlardan iborat bo‘ladi. Hozirgi qurilishlarda ishlatiladigan balkon ko‘taruvchi konstruksiyasi temir-beton plitadan iborat bo‘lib, u bir tomoni bilan devorga ilintiriladi va devor ichida qoldirilgan ankerlarga xamda qavatlararo yopma panellariga payvand qilib mahkamlanadi (2.31-rasm, a).

Lodjalar binoning old tomoniga joylashgan bir tomoni ochiq, uch tomoni esa ko‘taruvchi devor bilan o‘ralgan, konstruktiv elenmentdan iborat. Lodjalar xonani quyoshdan saqlash uchungina o‘rnatilgan bo‘lib, ular faqat janubiy rayonlarda quriladigan binolarda uchraydi (2.31-rasm, b)

2.31-rasm. Balkonlar, lodjalar va erkerlar:

a – balkon; b – lodja;

v – balkonning konstruktiv elementlari;

g – erkerlar;

1. 
   – balkon poli;
   
2. 
   – balkonni o‘rab turuvchi qismi;
   
3. 
   – tutqich;
   
4. 
   – eshik kesakisi; 5 – pol;
   

6. 
   – temir-beton qavatlararo yopma;
   
7. 
   – issiqlik izolatsiyasi; 8 – devor;
   

9. 
   – yig‘ma ostona;
   
10. 
    – temir-beton balkon plitasi.
    

Erkerlar deb xonaning binoning old qismidan tashqariga bo‘rtib chiqqan, tashqi devor bilan o‘ralgan, bir va bir necha derazali ma’lum bir bo‘lagiga aytiladi. Erkerlarni birinchi qavatdan boshlab o‘rnatish ko‘p qavatli binolar uchun ko‘proq axamiyatga ega. Bu xolda erkerni o‘rab turuvchi devorlarga aloxida poydevor quriladi. Erkerlar xonaning yoritilganlik darajasini va quyosh tushishini oshirgani uchun ular ko‘proq shimoliy rayonlarda hamda mo‘tadil iqlimli joylarda quriladi. Erkerlar bino kompozitsiyasini ham ancha boyitadi.

6.