O‘zbеkistоn rеspublikаsi

Konstruktiv yechimlarni texnik-iqtisodiy jihatdan baholash.

Loyihalash jarayonida binoni vazifasiga va texnik talablarga mosligidan tashqari, qurilish materiallarining sarfi bo‘yicha muvofiqligi ham ko‘rsatib beriladi. Binolarning ko‘rinishi va konstruktiv yechimlariga ko‘ra u yoki bu texnik-iqtisodiy mezonlar ishlatiladi.

Bunday mezonlardan asosiylari: 1) konstruksiyalarga qo‘yilgan talablarga (texnik, ekspluatatsiya va b.) muvofiqligi; 2) hozirgi zamon talablariga ko‘ra ishlab chiqarish metodlari bo‘yicha industrlashtirishga monandligi, yig‘malik darajasi, transport bilan olib yurishga mosligi; 3) konstruksiyalar narxi (absolut va qurilish narxi); 4) binoning tashkil etuvchi konstruksiyalarni tayyorlashga va o‘rnatishga sarf bo‘ladigan mehnat (odam = soat, odam = kun, mashina = smena); elementlarni o‘rnatish, ya’ni yig‘ish, montaj qilish yoriqlarni to‘ldirish va boshqa ishlarga sarflanadigan mehnat; 6) biror buyum yoki konstruksiyaning o‘lcham birligiga sarf bo‘lgan qurilish materiallari (bitta to‘sin yoki 1m3 to‘sin uchun sarf bo‘lgan armatura). Yuqorida sanab o‘tilgan texnik-iqtisodiy mezonlar qiymatlari

har doim absolut yoki nisbiy sonlarda ko‘rsatilishi kerak. Shunga asosan bino konstruksiyalari va konstruktiv yechimlarini baholash ularning ko‘rsatkichlari bir birlik yoki 100% qilib olinadi. Binolarni loyihalashdan oldin binoning konkret klassi yoki ekspluatatsiya sharoitlarini hisobga olib, qaysi konstuktiv yechim hamma talablarga javob berishi aniqlanadi, so‘ngra ular texnik-iqtisodiy solishtirilib, ularni ichidan ratsional bo‘lgan yechim tanlab olinadi.

7.