Bolalar sporti.
Yosh avlodning jismoniy va ma’naviy barkamolligini
ta’minlash, sog‘lom turmush tarzini shakllantirish va sportga mehr-
muhabbatni rivojlantirish, joylarda bolalar sportining moddiy-texnik
bazasini yaratish, zamonaviy bolalar sport komplekslari tarmog‘ini barpo
etish, sport uskunalari va jihozlari bilan ta’minlash ishlarini yanada
faollashtirish maqsadida 2002-yil oktyabr oyida “O‘zbekiston Bolalar
sportini rivojlantirish jamg‘armasi” tuzildi. O‘zbekiston Respublikasi
Birinchi Prezidenti Jamg‘arma homiylik kengashining raisi etib saylangan
edi.
O‘zbekiston Bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasi 2002-yilda
tashkil etilgan. Bolalar sportini rivojlantirish masalalari davlat siyosati
darajasiga ko‘tarildi. Jamg‘armaning asosiy maqsadi bolalarga sport bilan
shug‘ullanishi uchun barcha sharoit va imkoniyatlarni barpo etishdan iborat.
Yosh avlodni bolaligidan sportga qiziqishini uyg‘otish, ularni jismoniy va
ma’naviy jihatdan barkamol etib tarbiyalash Jamg‘armaning asosiy
vazifalaridan biri hisoblanadi.
2011-yilda “Bolalarni asraylik” xalqaro tashkiloti tomonidan tuzilgan
jahon reytingida O‘zbekiston bolalar salomatligini mustahkamlash borasida
katta g‘amxo‘rlik ko‘rsatayotgan eng ilg‘or yеtakchi o‘n mamlakat qatoriga
kiritilgani yurtimizda barkamol avlodni tarbiyalash yo‘lidagi amaliy sa’yi-
harakatlarning yana bir xalqaro e’tirofidir.
Mazkur jamg‘arma mablag‘lari hisobidan 2003-2013-yillarda 1816 ta
sport ob'ektining ishga tushirilib, bolalarni sport bilan muntazam
shug‘ulllanishiga xizmat qilmoqda. 2014-yilda 115 ta bolalar sporti
ob'ektini qurish va rekonstruksiya qilish, ularni asosan mamlakatimiz
korxonalarida ishlab chiqarilayotgan zamonaviy sport anjomlari bilan
ta’minlash uchun 107 milliard so‘m mablag‘ ajratildi.
Maktab o‘quvchilarini jismoniy tarbiya va sport mashg‘ulotlariga jalb
etish 20,4 foizdan 40,5 foizga, jumladan qizlar o‘rtasida 16,4 foizdan 32,5
foizga o‘sdi. Umumta’lim maktablaridagi sport to‘garaklari soni 65432 ta
bo‘lib, ularda jami 1637933 nafar o‘quvchilar, shu jumladan 706878 nafari
177
qizlar sport bilan muntazam shug‘ullanmoqda. So‘nggi o‘n yilda qishloq
joylarda bolalarning sport bilan muntazam shug‘ullanishi 14,5 foizdan 39
foizga o‘sdi. 1990 yilda 448 ming 800 nafar o‘quvchilarning 7,4 foizi sport
bilan muntazam shug‘ullangan bo‘lsa, 2014- yilda 2 million 219 ming nafar
o‘quvchilarning 34,8 foizi sport bilan muntazam shug‘ullanmoqda.
O‘zbekiston Bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasi tashkil
etilgandan buyon o‘tgan davr mobaynida mamlakatimizda qariyb 1500 ta
zamonaviy bolalar sporti ob'ekti barpo etildi. Yurtimizda 6 yoshdan 15
yoshgacha bo‘lgan o‘quvchilar o‘rtasida sport bilan shug‘ullanuvchilar
2008-yildagi 29,2 foizdan 2011-yilda 34,9 foizgacha, jumladan, qiz bolalar
o‘rtasida 24,1 foizdan 31,4 foizgacha oshdi. Sport bilan muntazam
shug‘ullanish yoshlarning jismoniy holatiga, salomatligiga ijobiy ta’sir
ko‘rsatmoqda. Jumladan, 2005-2011-yillarda mutloq sog‘lom bolalar
mamlakat bo‘yicha 52,7 foizdan 62,9 foizgacha o‘sdi, surunkali
kasalliklarga chalingan bolalar soni esa keskin kamaydi. O‘g‘il va qiz
bolalarning o‘rtacha bo‘yi va salmog‘i oshmoqda. Harbiy xizmatga
chaqirilgan yoshlar o‘rtasida xizmatga loyiq deb topilganlar sezilarli
darajada ortgani ham bu boradagi ishlarning amaliy natijasidir.
Bugungi kunda O‘zbekistonda 2 millionga yaqin bolalar, shu
jumladan, 842 ming qizlar 30 dan ortiq sport turi bilan muntazam
shug‘ullanmoqda. Bu raqam 2003- yilga nisbatan 1,4 barobar ko‘pdir.
Bolalar sportini rivojlantirishga qaratilgan aniq maqsadli ishlar natijasida
yoshlar muntazam shug‘ullanadigan sport turlarining soni 2005-yilda 43
tadan 2015-yilda 59 tagacha еtdi.
O‘zbekiston Bolalar sportini rivojlantirish jamg‘armasining faoliyati
natijalarini aniq raqam va misollar asosida ko‘rsatish mumkin. 2005-yilda 6
yoshdan 15 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlarning 30 foizi, jumladan,
qishloq joylarga 29 foizi sport bilan shug‘ullangan bo‘lsa, 2015-yilda bu
raqamlar tegishli ravishda 57,2 foiz va 56 foizni tashkil etdi.
49
2015-yilda Jamg‘arma mablag‘lari hisobadan 24 ta davlatdan ortiq
mamlakatda bo‘lib o‘tgan 53 ta xalqaro sport musobaqalarida sportning 27
turida 479 nafar (166 nafari qizlar) o‘quvchi-yoshlar ishtirok etib, jami 314
ta medal (140 ta oltin, 83 ta kumush, 91 ta bronza) olganlar
(2014-yilga
nisbatan oltin medallar soni 14 taga ko‘paygan) (11-jadval)
49
Jismoniy tarbiya va sport sohasidagi me’yoriy huquqiy hujjatlar to’plami.T.:2016.- 215 b.
178
11-jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |