O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

8

CHo’qqi turtkisi palьpatsiyasi

Bajarish tartibi:

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	Vrach o’ng qo’l kaftini bemorning ko’kragi ustiga qo’yib, cho’qqi turtkisini sezishi lozim.	6
2	Bunda kaft tush suyagi, 4-5 qovurg’alar ustida, barmoqlar qo’ltiq osti sohasi o’rta qo’ltiq osti chiziqida bo’lishi kerak.	6
3	Kaft bilan cho’qqi turtkisi aniqlanadi, uchala barmoqning yumshoq uchlari tashqaridan ichkariga yœnalib, cho’qqi turtkisi soxasida tuxtaydi.	6
4	Uning chegarasi, maydoni, balandligi, kuchli rezistentligiga baho beriladi.	6
5	CHo’qqi turtkisi kattalarda 5 qovurg’alar oralig’i o’rta umrov chizig’idan 1-1,5 sm ichkari, bolalarda esa yoshga munosib ravishda har-xil joylashadi.	6

Bolalarda yurakni eshitish nuqtalarini.

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	Vrach o’ng qo’l kaftini bemorning ko’kragi ustiga qo’yib, cho’qqi turtkisini sezishi lozim.	3
2	Bunda kaft tush suyagi, 4-5 qovurg’alar ustida, barmoqlar qo’ltiq osti sohasi o’rta qo’ltiq osti chiziqida bo’lishi kerak.	3
3	Kaft bilan cho’qqi turtkisi aniqlanadi, uchala barmoqning yumshoq uchlari tashqaridan ichkariga yo’naltirib, cho’qqi turtkisi soxasida tuxtaydi.	4
4	Fonendoskop shu soxaga qo’yiladi va shu nuqtada eshitiladi(1-nuqta, mitral klapan)	4
5	2-nuqta aortal klapan eshitish joyi o’ng tarafdan 2-qovurg’aning to’sh suyagiga birikkan joyida	4
6	3-nuqta o’pka arteriyasi eshitish joyi chap tarafdan 2-qovurg’aning to’sh suyagiga birikkan joyida	4
7	4-nuqta 3 tavaqali klapan eshitish joyi xanjarsimon o’siqda	4
8	5-nuqta Botkin erba nuqtasi eshitish joyi chap tarafda 4-5 qovurg’a oralig’i to’sh suyagiga birikkan joyida	4

Bolalarda yurakni auskulьtatsiya qilish.

Bajarish tartibi:

№	Qadamlarning ketma-ket bajarilishi.	ball
1	Dastlab palьpator usul bilan cho’qqi turtkisini topamiz.	2
2	CHo’qqi turtkisida mitral klapan (normada bu yerda 1- ton) eshitiladi, distolik (mitral klapan yetishmovchiligida) va diastolik (mitral stenozda) shovqinlar eshitiladi.	2
3	- Qarsaksimon 1- ton – mitral stenozda.	2
4	- Zaif 1- ton – mitral klapan yetishmovchiligida.	2
5	- Galop ritmi (bedana ritmi) – 1- ton bo’linishi yurak qorinchalari kengayganda, mnokardial yetishmovchiligida, miokard gipertrofiyasida, miokard infarktida, kardiomiopatiyada, dekompensatsiyalangan porokda.	2
6	So’ngra o’ng tomondan 2-qovurg’a oralig’i to’sh suyagi chekkasida – aorta proektsiyasi – eshitiladi. Bunda 2-ton aniq. Sistolik (aorta stenozi), dagal diastolik shovqin (aortal klapan yetishmovchiligi) 2- ton aktsenti (gipertonik kasalligida) eshitiladi.	5
7	To’sh suyagidan chap tomonda 2- qovurg’a oralig’ida o’pka arteriyasi proektsiyasi (2 nuqta) eshitiladi. Bu yerda 2- ton, diastolik shovqin yaxshi eshitiladi. 2- ton bo’linib eshitilsa 3 qismli ritm (bedana ritmi) – mitral teshik stenozida eshitiladi.	5
8	To’sh suyagining xanjarsimon usigida (4 nuqta) 3 tavaqali klapan eshitiladi, sistolik shovqin (3 tavaqali klapan yetishmovchiligida) va diastolik (o’ng atrioventriqo’lyar teshik torayishi – stenozida) shovkin eshitiladi.	5
9	Botkin-Erba nuqtasi (5 nuqta) To’sh suyagidan chap tomonda 3-qovurg’a oralig’ida 3 aortal klapan proektsiyasi. 2- ton, diastolik shovqin – aortal yetishmovchiligida. A/B – har xil bo’lib o’zgaradi, pulьs ham har xil aniqlanadi.