O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi

Giyohvand moddalar tahlili 
- giyohvandlik vositalari(Giyohvand moddalar), psixotrop 
moddalar, prekursorlar va ularning fizik-kimyoviy xossalari, ashyoviy dalillardan namunalar 
olish va tahlil jarayoniga tayyorlash hamda ularning sifat va miqdorini aniqlash usullarini 
o‘rganadigan fan.
Giyohvand moddalar tahlili fani ob’ektlari
turli xil bo‘lib, bular quyidagilar: 

O‘simlik maxsulotlari (nasha, ko‘knori) va ularning ekstrakt hamda namunalari 

Qattiq substansiyalar(kukunlar) 

Tabletka, drajalar 

In’eksion eritmalar 

Biologik namunalar(qon, peshob, sochlar, tirnoq va organlar) 
Giyohvand moddalar tahlili fanida qo‘llaniladigan usullar
 
Giyohvand moddalar tekshiruv bir necha bosqichdan iborat: namuna olish va ularni tahlilga 
tayyorlash, olingan namunalarni yot moddalardan tozalash hamda sifat va miqdoriy tahlilni 
amalga oshirish. 
1.
Kimyoviy usullar(rangli hosil qiluvchi, cho‘ktiruvchi reaksiyalar) 
2.
Mikrokristalloskopik tekshiruv 
3.
Xromatografik usullar(YUQX, GSX, GelX, YUSSX, GX-MS, YUSSX-MS) 
4.
Fotometrik usullar(FEK, UB-va IQ-SF) 
5.
Fluoressensiya usuli 
6.
Biologik usullar 
7.
Imunotahlil usullari 
8.
Elektrokimyoviy usullar va boshq. 
Giyohvand moddalar tahlili fani o‘z oldiga quyidagi vazifalarni 
bajarishni maqsad qilib 
qo‘yadi: 
•
Namunalardandan giyohvand va psixotrop moddalarni ajratib olish usullarini ishlab 
chiqish va mavjud usullarni takomillashtirish 
•
Giyohvand moddalar tahlil uchun ajratib olingan namunalarni yot moddalardan tozalash 
usullarini ishlab chiqish.
•
giyohvandlik vositalari, psixotrop moddalar va prekursorlarni fizik va kimyoviy 
xossalarini o‘rganish.
•
giyohvandlik vositalari, psixotrop moddalar, prekursorlar sifat va miqdorini aniqlashning 
mavjud tahlil usullarini takomillashtirish hamda yangi sezgir, xususiy kimyoviy va fizik 
kimyoviy sharoitlarni ishlab chiqish. 

---

8 
•
Giyohvand moddalar va psixotrop moddalarni organizmda metobolizmi va ularning tahlil 
usullarini o‘rganish.