O’zbеkiston rеspublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

Rasm 2. Korin bushligi va chanok bushligi a’zolalarini sagital tekislikda 
kurinishi. 
1.
Recessus ileocaecalis superior ingichka ichakning yonbosh kismini 
yugon ichakka utgan ksimining yukorisida joylashgan; 
2.
Recessus ileocaecalis inferior kur ichakka utish joyining yukori va pastki 

---

kismlarida joylashgan. 
3.
Recessus retrocoecalis - kur ichak boshlanishi kismining orkasida 
joylashadi va oldindan ichakni koplab turuvchi visseral korin parda orkadan korin 
devorini koplab turuvchi parietal korin parda bilan chegaralanib turadi. 
4.
Recessus paracolici - korin bushligi pastki kavatidagi yonbosh kanallar 
xududida joylashib, xar xil ifodalangan chukurliklar sifatida namoyon buladi. 
Korin bushligining, umuman olganda, yoshga boglik xususiyatlarini bilish 
xam katta axamiyatga ega buladi, chunki xozirgi kunda biz umumiy amaliyot va oila 
vrachlarini tayyorlashga utayapmiz. 
Korin bushligi bolalarda nisbatan katta. Korin bushligi ochilgandan sung 
yukorigi kavatning katta joyini egallab jigar kurinadi. Uning oldingi kirgogi 
oshkozon, 12-barmokli ichakni, ichakni xamda yukoriga kutariluvchi va pastga 
tushuvchi chambar ichaklarning bir kismini yopib turadi. Birinchi yosh oxirida jigar 
kichikrok xajmni egallaydi, oshkozon, talok ulchamlari kattalashadi, ingichka va 
yugon ichak xalkalari, charvi va korin bushligining boshka a’zolari kuzga kurina 
boshlaydi. 
Ichak xalkalari oldindan korin pardaning duplikaturasi bulgan katta charvi 
bilan kisman berkilib turadi. Katta charvining shakli individual ravishda uzgarib 
turadi. Ba’zi bir xollarda uning shakli uziga xos etak (fartuk) sifatida, pastki kirgogi 
oval xolida buladi, boshka xollarda esa 6 tagacha bulgan bulaklardan iborat buladi.
2 
Katta charvi tuzilishining birinchi varianta oshkozon vertikal xolatda, jigar 
past joylashganda va chambar ichakning yunalishi kundalang bulgan xolda 
uchraydi. Bulaklarga bulingan katta charvi oshkozon kiyshik xolatda, jigar yukori 
yotganda va kundalang chambar ichakning yunalishi ravoksimon yoki kiyshik 
bulganda kuzatiladi. Kupincha katta charvi gorizontal xolatda burmalarga tikilgan 
va chapga siljigan buladi, kamrok urta yoki ung tomonni egallaydi. Odatda, u 
kundalang chambar ichakni xamma oldingi yuzasini koplaydi va ingichka ichakka 
xar xil darajada tegib turadi. Oshkozon yoki ichakning tulik xolatida katta 
charvining duplikaturalari bir biriga nisbatan siljib, oshkozonning oldingi yoki orka 
devorida yoki kundalang chambar ichakning pastki yuzasida yotib, uning yukligi 
yoki rivojlanmaganligi tugrisida soxta fikr paydo kilishi mumkin. Bolaning usish 
jarayonida katta charvi kattalashib, pastga va ungga siljiydi, bu xolda uning ingichka 
ichak xalkalariga tegib turgan maydoni kattalashadi. 
Katta charvining oldingi va orka duplikaturalari erta yoshli bolalarda 
kundalang chambar ichak satxidagina yopishgan buladi. 
CHakaloklarning ingichka ichak xalkalari yupka va nisbatan kalta ichak 
tutkichiga ega, bu tutkich varaklarining orasida kon tomirlar yaxshi kurinib turadi. 
Korin bushligi boylamlari xam juda yupka va nafis buladi, foramen
epiploicum takasimon yorik shaklida bulib, balandligi 9-19 mm ga teng. Kundalang 
chambar ichak ichak tutkichi kalta, ichakning uzi esa kam xarakatchan buladi. Kur 
ichak yukori joylashadi, uning xaustralari kam differensiyalashgan. Xaustralar bir 
yoshdan keyin anik kurina boshladi. Sigmasimon ichak chanok bushligidan 
tashkarida, korin bushligida joylashadi, va jigarning pastki yuzasiga etishi mumkin. 
Kattalarga xos bulgan korin bushligi a’zolarining sintopiyasi 20 yoshlarga borganda 
kurinadi. 

---