O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

27-ma’ruza. Suyuq dori shakllarilarni sifat ko’rsatkichlari va ularga qo’yiladigan talablar.

Reja

1. Galen preparatlarini sifatini baholash.

1.1. Nastoykalarni sifatini baholash.

1.2. Ekstraktlarni sifatini baholash.

2. In’eksion eritmalarda o‘rganiladigan sifat ko‘rsatkichlar.

2.1. In’eksiya uchun mo‘ljallangan kukunlarda (eritmalar, suspenziyalar va emulsiyalar) o‘rganiladigan sifat ko‘rsatkichlar.

Nastoyka tarkibidagi spirt quvvatini qaynash harorati bo‘yicha aniqlash.

Qaynatish uchun mo‘ljallangan idishga 40 ml nastoyka solinib, unga nastoykani bir me’yorda qaynashini ta’minlash uchun chinni yoki ingichka shsha naycha bo‘lakchalari solinadi. Idishga termometr shunday tushiriladiki, uning simobli qismi suyuqlikka 2-3 mm botib turishi kerak. So‘ngra nastoyka bir tekisda qaynagunga qadar qizdiriladi va harorat o‘zgarmas xolga etgandan so‘ng 5 daqiqa vaqt o‘tgach, termometr ko‘rsatkichi yozib olinadi. Topilgan qaynash xaroratini bosimga to‘g‘ri kelishini aniqlash uchun barometr ko‘rsatkichi ham yozib olinadi.

XI DF ning jadvalidan foydalanib, tajriba vaqtida kuzatilgan bosim 760 mm simob ustuniga keltiriladi. Bunda har 1 mm simob ustunining o‘zgarishiga 0,04oS to‘g‘ri keladi. Bu tuzatgich kuzatilgan xaroratga qo‘shiladi yoki ayriladi. So‘ngra tekshirilaYotgan nastoykadagi spirt miqdori jadval orqali topiladi (XI DF 1 juz, 28-bet).

Ekstraktlarda (suyuq, quyuq va quruq) “Dori vositalari sifatini standartlari. Asosiy qoidalar” tarmoq standarti TSt 42 - 01 : 2002 rasmiy nashrda keltirilgan quyidagi sifat ko‘rsatkichlari o‘rganilishi kerak:

1. Dori vositasining lotin, davlat va rus tillaridagi nomlari

2. Xalkaro patentlanmagan nomi

3. Tarkibi

4. Tavsifi

5. Chinligi

6. Og‘ir metallar

7. Mikdoriy taxlili

8. Spirt miqdori yoki zichligi (suyuq ekstraktlar uchun)

9. Quruq qoldiq

10. Quritish jarayonidagi yo‘qotish (quyuq va quruq ekstraktlar uchun)

11. Qadoqni to‘ldirish me’yori

12. O‘rtacha og‘irlik (dozalarga bo‘lingan ekstraktlarda)

13. Granulometrik tarkib (quruq ekstraktlarda)

14. Mikrobiologik tozaligi

15. Urami, markalash, saqlash

16. Yaroqlilik muddati

17. Asosiy farmakoterapevtik guruxi