O’zbekiston respublikasi sogliqni saqlash vazirligi Toshkent tibbiyot akademiyasi Koz kasalliklari kafedrasi Keys -texnologiya Uquvmavzusi «kurishqobiliyati pasaymasdan kechuvchi qizil kuz sindromi» Kafedra «ko’z kasalliklari»

Etiologiya: qovoq terisi jarohatlarini infitsirlanishi, govmichcha, frunkul, yarali bleforitlar, umumiy infeksion kasalliklar (metastatic tarqalishi natijasida).
Klinika: qovoqlarning shishi va yaqqol giperemiyasi kuzatiladi. Ko’z tirqishi qisilgan. Asosan tana harorati ko’tariladi, 2-4- kuni fluktuatsiya kuzatiladi, so’ng absess yoriladi.
Davolash: keng spektordagi antibiotiklar, peros sulfanilamidlar. Mahalliy- fizoterapiya (govmichchadek). Fluktuatsiya kuzatilsa – absessni kesish va drenajlash
Bleforit – qovoq qirg’oqlarini yallig’lanishi.
Blefarit rivojlanishiga olib keluvchi faktorlar:
1.MIT surunkali kasalligi,gijja invaziyasi
2.endokrinalmashinuvbuzilishlari
3. karies
4. burunbo’shlig’Isurunkalikasalligi
5. Surunkalitonzillit
6. korrigirlanamaganrefrakciyaanomaliyasi, astigmatizm,ametropiya
7.noqulaysanitar-gigieniksharoit
Blefaritturlari:oddiy-qovoqchetlariqizarishi,kengaygan,ko’zdabosim,bazidaqichishish,charchash.Tangachali.Yarali-yarachalar,yiringlipustloqchalarbilanqoplangan,chandiqlanishdanso’ngkipriklarningichkarigao’sishikuzatilishimumkin-trixiaz
Davolash: sabablarnianiqlashvabartarafetish,qovoqlarmassaji,qovoqlarni 1%brilliantko’kbilanyuvish,5-10% spirtlikalendulabilankonyuktivabo’shligi’ga ,dezinficirlovchitomchivamaztomizish,vitaminlar,autogemoterapiya.
O’tkir dakrioadenit.odatda umumiy infekciya asorati xisoblanadi(gripp,angina,qorin tifi va x.k).prossec asosan bir tomonlama bo’ladi.Yuqori qovoqningyuqorigi-tashqi qismida shish,giperemiya kuzatiladi,qovoqlar tushishi,Ssimon formada.Palpasiyada kuchli og’riq.Davo-qovoqlar abssesga qaralsin.
Yangi tug’ilganlarda dakrioadenit.ko’z yosh qopi va ko’z yosh teshigiga bosilganda ajralma.davo –vibratsion massaj burun ko’zyosh kanali jelatinsimon pardani yorib chiqarish uchun. Agarbuyordambermasa ,burunko’zyoshkanaliyuviladi. Agarbuxamyordambermasa,3-4yildaburunbo’shlig’Ivako’zyoshqopiorasigastomaqo’yiladi.

Konyuktivaanatomiyasi.ko’zolmasini,qovoqlarkonyuktivasi,o’tuvchiburmalarfarqlanadi.qovoqkanyuktivasitog’aygabirikibketgan,epiteliysiko’pqavatlicilindrik,shilliqajratuvchibakalsimonhujayrasaqlaydi.normada-ochpushtirangda,yuzasisilliq,yaltiroq. O’tuvchiburmakonyuktivasidako’pmiqdordalimfoidto’qimalarsaqlaydivafollikullarhosilqiladi, undantashqariqo’shimchako’zyoshbezlarisaqlaydi. Ko’zolmasikonyuktivasi–judayupqa, nozik, o’zidag’ovak, tiniqto’qimasaqlaydi.Epiteliyko’pqavatlisilliqmuguzlanmaydi, shoxpardagadavometadi.Konyuktivavazifasi: himoya–uchshoxlinervbirinchishoxio’tasezgirinnervatsiyasibilanifodalanadi: yotjismtushgandahimoyarefleksi–ko’zyumib– ochishyuzagakeladi, ko’zyoshishlabchiqarilishiortadi. Sekretbilankonyuktiva, ko’zkonyuktivalbo’shlig’inamlanadi.

· trofik funksiya–shox parda oziqlanishi
· baryer funksiyasi–limfoid elementlar hisobiga.
Konyuktiva yallig’lanish kasalliklari o’tkir va surunkaliga bo’linadi.