O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti

 
Mustaqil tayyorlanish uchun savollar 
1. Spektrofotometrlarni ishlash prinsiplari to‘g‘risida gapirib bering? 
2. Spektrofotometrlarni turlari va tiplari haqida gapirib bering? 
3. Spektral ajratish qobiliyati, spektral diapazon kabi tushunchalarni tushuntirib bering? 
4. Spektrofotometrlarni qo‘llanishsh soxalari?
5. Eritmaning nur o‘tkazish koeffitsienti deb nimaga aytiladi? 
6. Eritmaning optik zichligi deb nimaga aytiladi? 

---

180 
12-LABORATORIYA ISHI
 
POLYARIMETRLARNI QIYOSLASH
 
 
Ishdan maqsad: 
polyarimetr va saxarimetrlarni standart asosida 
qiyoslashni o‘rganish. 
Vazifa: 
polyarimetr va saxarimetrlarni tuzilishi va ishlash prinsiplarini o‘rganish va 
qiyoslash
natijalari 
bilan tanishish.
Asboblar va qurilmalar 
1. P
olyarimetr va saxarimetr
(laboratoriyaga oid); 
2. Har xil konsentratsiyali qand eritmalari. 
Nazariy qism 
P
olyarimetr va saxarimetrlar suyuq va qattiq agregat xolatidagi moddalarni qutblanish 
tekisligini burilish burchagini o‘lchash asosida suyuqlik tarkibidagi bir xil moddani 
konsentratsiyasini aniqlash uchun mo‘ljallangan o‘lchash qurilmalari hisoblanadi.
P
olyarimetrlar 
asosan ishlab chiqarishning kimyoviy laboratoriyalarida, oziq-ovqat, farmatsevtika sanoatida va 
ilmiy-laboratoriyalarda moddalar tarkibini ham sifat tomonidan, ham miqdor tomonidan analiz 
qilish uchun keng miqyosda qo‘llaniladi (8.1- rasm). Polyarimetr va saxarimetrlarni qiyoslash 
metodikasini o‘rganishdan avval polyarimetrlarning tuzilishi, ishlash prinsipi va ular qanday 
yorug‘lik nurlari asosida ishlaydi, tabiiy nur nima, qutblangan nur nima, degan savollarga javob 
berishimiz kerak. 
Maksvellning elektromagnit to‘lqin nazariyasiga ko‘ra, yorug‘lik nuri to‘lqin uzunligi 4000 
A
0 
dan 8000A
0
gacha (

=(4000 

8000) A
0
; 1A
0
=10
-8
sm ) bo‘lgan elektromagnit to‘lqinlardan 
iborat. YOrug‘lik to‘lqinini tashkil qilgan o‘zgaruvchan elektr maydon kuchlanganligi 

)
Е
(
va 
magnit maydon