O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent tibbiyot akademiyasi


GERONTOLOGIYA FANI ASOSCHILARI VA RIVOJLANISH TARIXI



Download 5,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/114
Sana13.07.2022
Hajmi5,93 Mb.
#792663
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   114
Bog'liq
Gerontоlogiyada hamshiralik ishi (I.Razikova, D.Aliqulova)

GERONTOLOGIYA FANI ASOSCHILARI VA RIVOJLANISH TARIXI 
Inson organizmida tug’ilishdan to o’limiga qadar uzluksiz morfologik, ximiyaviy, 
fiziologik, psixologik o’zgarishlar kuzatiladi. Qadimdan olimlar qarish sabablari va 
umrboqiylik sirlarini ochishga uringan, bu haqda falsafiy bahs, munozaralar yuritgan. 
Uning ildizlari juda qadimdan boshlangan bo’lib, qadimiy xitoy va hind olimlari asarlarida, 
Gippokrat to’plamlarida hamda Ibn Sinoning "Tib qonunlari"da o’z aksini topgan. 
Qarilik muammolari bo’yicha I.I.Mechnikov, A.A.Bogomoles, I.P.Pavlov, A.V. 
Nagorniy, I.V.Davidovskiy va boshqa olimlar jiddiy ilmiy izlanishlar olib borishgan. I. I. 
Mechnikov qarish jarayonini hujayralararo muntazam aloqalarning buzilishi va organizmda 
intoksikatsiya oqibatida metabolitlarning to’planishi bilan bog’lagan. I. P. Pavlov esa oliy 
nerv faoliyatidagi o’zgarishlarning qarish jarayoniga ta'sirini o’rgangan. A.A. Bogomoles 
qarish jarayonini biriktiruvchi to’qima strukturasi va funksiyasining buzilishi hamda undagi 
oqsillarning ximiyaviy kolloid holatining buzilishi bilan izohlaydi. A.V.Nagorniyning 
fikricha, qarish - hujayra sitoplazmasining o’z-o’zidan yangilanishining so’nishiga bog’liq. 
Respublikamizning yetuk olimlaridan biri bo’lgan professor R.M. Nurmuhammedovning 
yoshi ulg’aygan kishilardagi oshqozon-ichak tizimi kasalliklarini jarrohlik yo’li bilan 
davolash muammolari ustida olib borgan ilmiy ishlari diqqatga sazovordir.
Xo’sh, umuman, qarilik davrini qanday aniqlash mumkin 1963-yil Kiyevda 
o’tkazilgan Butun Dunyo Sog’liqni Saqlash tashkilotlarining qarilik jarayoni haqidagi 
seminarida qabul qilingani bo’yicha: 
45 yoshdan 59 yoshgacha – o’rta yoshlilar; 
60 yoshdan 74 yoshgacha - keksalar; 
75 yoshdan 89 yoshgacha - qariyalar; 
90 yosh va undan katta yoshdagilar – uzoq umr ko’ruvchilar deb hisoblanadi. 
 
 
GERONTOLOGIYADA HAMSHIRALIK FAOLIYATINING O’ZIGA XOS 

Download 5,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish