O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi sh. S. Shoyimova, M. K. Xoshimova, sh. R. Mirzayeva, M. M. Qo’ziboyeva ta’lim texnologiyalari

O’qitishni individuallashtirish texnologiyasi (Inge Unt, A.S.Granitskaya, V.D.Shadrikov)

Inge Unt, A.S. Granitskaya, V.D. Shadrikov tadqiqotlarida individual o’qitisho’quvjarayonini tashkil etish shakli, modeli sifatida belgilanadi. Unda:

• 
  pedagog faqat birgina talaba bilan o’zaro munosabatda bo’ladi;
  
• 
  bir talaba faqat o’qitishvositalari (kitoblar, komyuter va b.) bilan o’zaro aloqada bo’ladi.
  

Individual o’qitishda faoliyatning mazmuni, metodlari va sur’ati talabaning xususiyatlariga moslashtiriladi.
Shaxsiy yondoshish deganda:

• 
  u pedagogikaning tamoyili bo’lib, unga ko’ra pedagog o’quv- tarbiya ishlar jarayonida talabalarning shaxsiy xislatlarini hisobga olgan holda ayrim talabalar bilan individual model bo’yichao’zaro munosabatda bo’lish, individual xususiyatlariga asoslanish;
  
• 
  o’quv jarayonida talabalarning individual xususiyatini hisobga olish;
  
• 
  barcha talabalarning rivojlanishigina emas, balki har bir talabaga alohida rivojlanish uchun psixologik-pedagogik tadbirlar yaratish tushuniladi.
  

Individual o’qitish– bu o’quv jarayonini tashkil etishning shakli bo’lib, bunda pedagog va talaba yakkama-yakka o’zaro ta’sir ko’rsatadilar, talaba o’quv vositalari (kitoblar, kompyuter va h.k.) yordamida uzluksiz mustaqil ta’lim oladi. Afzalliklari: pedagogik jarayonning (mazmun, usul, sur’at va h.k.) talaba qobiliyatlariga moslashuvchanligi: talabaning bilim olish darajasi doimiy monitoringini amalga oshirish va zaruriy tuzatishlar kiritish natijasida optimal pedagogik jarayonni tashkil etish.
Talabaning mavjud shaxsiy imkoniyatlarni ro’yobga chiqarishni ta’minlash, zamonaviy o’quv jarayoniga qo’yiladigan jadallashgan ilmiy-texnikaviy taraqqiyotning talabidir. Bunga individual va individuallashtirilgan o’qitish orqali erishish mumkin.
Individual o’qitish– bu o’quv jarayonini tashkil etish shakli bo’lib,
bunda pedagog talabalar bilan yakkama-yakka shug’ullanadi, talaba o’quv vositalari (kitoblar, kompyuter va h.k.) yordamida uzluksiz mustaqil ta’lim oladi.
Individual o’qitishning afzalliklari: pedagogik jarayonning talaba qobiliyatlariga moslashuvchanligi imkoniyatidir. Bunda talabaning bilim olish darajasi doimiy monitoringini amalga oshirish va zaruriy tuzatishlar kiritish natijasida optimal pedagogik jarayonni tashkil etiladi
Individual yondashish – bu pedagogik tamoyilga ko’ra, pedagogik jarayonda pedagogning talabalar bilan o’zaro munosabati, ularning shaxsiy xususiyatlarini hisobga olgan holda quriladi va butun guruh hamda har bir alohida talabaning rivoji uchun psixologik-pedagogik muhit yaratiladi.
Individuallashtirilgan o’qitish bunday o’quv jarayonini tashkil etishda individual yondashish asosida o’qitishyo’llari, usullari, sur’ati tanlanadi va turli o’quv-uslubiy psixologik-pedagogik hamda tashkiliy boshqaruv tadbirlari orqali ta’minlanadi (3.7-rasm).
Individuallashtirilgan o’qitishtexnologiyasi (3.8-rasm) – bunda o’quv jarayonini tashkil etishda individual yondashish va o’qitishning individual shakli ustivor hisoblanadi. O’qitishning barcha shaxsga yo’naltirilgan texnologiyalarida u yoki bu darajada individual yondashish qo’llaniladi, ammo individuallashtirilgan o’qitishda, individuallashtirish, o’quv maqsadlariga erishishning asosiy vositasi hisoblanadi. Individuallashtirilgan o’qitishning asosi, talabaning individual-pedagogik xususiyatlarini o’rganish hisoblanadi. Olingan natijalar asosida, o’qitishusuli tanlanadi. Qabul qilingan texnologiyalar, qoidalar va tamoyillarga ko’ra o’qitish jarayoni amalga oshiriladi.
Uzluksiz qaytuvchan aloqa va o’quv maqsadlarga erishilganligini baholashni ta’minlash majburiy hisoblanadi.
O’qitishni individuallashtirish texnologiyasiga quyidagilar kiradi: