O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

 
 
 
 
1
Джуха В.М. Лизинг. Учебное пособие – Ростов н/Д.: Феникс, 1997, 45б
. 

---

46 
4.2. Lizing to‘lovi hajmini aniqlash usullari 
Lizing to‘lovlari hajmini hisoblash lizing turi, to‘lovlar shakli va usuli, 
shuningdek, iqtisodiy sharoitlarga bog‘liq holda, ya’ni barqaror rivojlanish va 
inflyatsiya jarayonlarini hisobga olgan holda turli usullar yordamida amalga 
oshirilishi mumkin. Odatda lizing to‘lovlari hisob-kitob qilinganda qat’iy 
belgilangan umumiy to‘lov summasi bo‘yicha to‘lovlardan foydalaniladi. Bu 
holda lizing to‘lovi o‘z ichiga amortizatsiya chegirmalari, qarzga olingan 
vositalar uchun to‘lovlar, lizing kompaniyasi marjasi, bitim bo‘yicha 
ko‘rsatilgan xizmatlar uchun to‘lovlar va lizing beruvchining lizing obyektini 
sotib olish bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa xarajatlarini kiritadi. 
Hozirgi 
kunda 
lizing 
kompaniyalari 
amaliyotida 
amortizatsiya 
chegirmalari o‘rniga lizing kompaniyalari vositalarini qaytarish summasi (lizing 
obyekti qiymati) foydalaniladi. Avans to‘lovli lizingni hisoblashda lizing 
kompaniyasi marjasi lizing obyektining qoldiq qiymatidan hisoblanadi. Lizing 
to‘lovi bu lizing muddati davomida to‘lanuvchi barcha lizing to‘lovlari va lizing 
oluvchi mulkni sotib olganda to‘lashi lozim bo‘lgan summa yig‘indisidir. 
Qoidaga ko‘ra moliyaviy, qaytma, bo‘linma lizingda u umumiy lizing to‘lovlari 
tarkibiga kiritiladi. Quyida iqtisodiy adabiyotlarda o‘z aksini topgan lizing 
to‘lovlarini hisoblanishi ko‘rsatilgan. 
Lizing to‘lovlariga kiritiluvchi amortizatsiya chegirmalari hajmi: 
A
 
= S * N / 100% * T (6) 
S – lizing obyektining balans qiymati; N – to‘liq qayta tiklash uchun yillik 
amortizatsiya chegirmalari normasi; T – lizing muddati (yillarda).