|
Yuqumli kasalliklar aniqlanganda tana go‘shti va ichki organlarni veterinariya-sanitariya ekspertizasidan o‘tkazish
Kuydirgi.Kuydirgiga gumon qilinganda hayvonlarni so‘yish to‘xtatiladi. Mehnatni muhofaza qilish qoidalariga rioya qilingan holda tana go‘shtidan bir bo‘lak, taloq, o‘zgargan to‘qima qismi va zararlangan limfa tugunlari olinadi va bakterioskopik, bakteriologik tekshirishlar uchun laboratoriyaga jo‘natiladi. Natijalar olingunga qadar tana go‘shti va barcha organlar alohida joyga ajratib qo‘yiladi:
a)bakterioskopik tekshirishlar bilan kuydirgi kasalligi aniqlanganda, tana go‘shti organlari va terisi bilan bakteriologik tekshirish natijalarini kutmasdan, kuydirish bilan yo‘q qilish uchun jo‘natiladi. Boshqa hayvonlarni so‘yishdan olingan, biroq kuydirgi bilan kasallangan hayvondan olingan mahsulotlar bilan aralashgan, barcha mahsulotlar (tuyoq, quloq, elin, qon va boshqalar) kuydiriladi.
Sog‘lom hayvondan olingan, biroq kuydirgi bilan kasallangan hayvondan olingan terilar bilan kontaktda bo‘lgan terilar amaldagi yo‘riqnomada ko‘zda tutilgan tartibda dezinfeksiya qilinadi. Kuydirgi aniqlangan tana go‘shti va boshqa so‘yish mahsulotlari chiqarilgandan so‘ng so‘yish sexida darhol kuydirgiga qarshi dezinfeksiya o‘tkaziladi.
25
Kuydirgi batsillalari bilan ifloslanishga gumon qilingan boshqa tana go‘shtlari va so‘yish mahsulotlari zudlik bilan, so‘yish vaqtidan kechi bilan 6 soat ichida, ochiq qozonlarda qaynab chiqqandan boshlab 3 soat davomida, yopiq qozonlarda esa bug‘ning bosimi 0,5 mpa bo‘lganda 2,5 soat davomida qaynatish orqali zararsizlantiriladi. Ko‘rsatilgan vaqtda zararsizlantirishning imkoni bo‘lmaganda ushbu tana go‘shtlari harorati +10°Sdan yuqori bo‘lmagan xonaga ajratiladi, so‘ngra yuqorida ko‘rsatilgani kabi, faqat so‘yish vaqtidan keyin kechi bilan 48 soat ichida zararsizlantiriladi. Agarda buni bajarishning imkoni bo‘lmasa, tana go‘shti va so‘yish mahsulotlari utilizatsiyaga yoki yoqishga jo‘natiladi. Kuydirgi batsillalari bilan ifloslanmagan tana go‘shtlari va so‘yish mahsulotlari cheklovlarsiz chiqariladi;
kuydirgi bilan zararlanganlikka gumon qilingan tana go‘shtini bakterioskopik tekshirishlardan salbiy natija olinganda, ushbu tana go‘shti bakteriologik tekshirish natijalari to‘g‘risida xulosa olingunga qadar ajratilgan holda saqlanadi, sexda boshqa tadbirlar (dezinfeksiya va hokazo) o‘tkazish zaruriyati veterinariya vrachi tomonidan belgilanadi.
Kuydirgiga diagnoz bakteriologik tekshirishlar bilan tasdiqlanganda tana go‘shti va boshqa so‘yish mahsulotlari, shuningdek kuydirgi batsillalari bilan ifloslanganlikka gumon qilinganlariga nisbatan ushbu bandning a)kichik bandida ko‘rsatilgan tadbirlar amalga oshiriladi.
Oqsil:
bir partiyada bo‘lgan, oqsil bilan kasallangan yoki gumon qilingan hayvonlardan olingan go‘sht va boshqa mahsulotlar kolbasaning qaynatilgan yoki qaynatib-dudlangan sortlariga, qaynatilgan pazandalik yoki konserva mahsulotlari tayyorlashga ishlatiladi. Go‘shtni ko‘rsatilgan mahsulotlarga ishlatishning imkoni bo‘lmaganda u qaynatib zararsizlantiriladi.Go‘sht va boshqa so‘yish mahsulotlarini xom holda chiqarish taqiqlanadi.Ko‘pchilik mushaklarda (tos, ko‘krak, oyoqlarda, elka bog‘lamida va boshqalar) ko‘plab mayda yoki yoyilgan nekroz o‘choqlari mavjud bo‘lsa, shuningdek oyoqlar, sut bezi va boshqa organlarning gangrenali
26
yoki yiringli yallig‘lanishi bilan kechuvchi oqsilning asoratli shakllarida tana go‘shti va organlar utilizatsiyaga jo‘natiladi.
Mushaklarda ayrim nekrotik o‘choqlar mavjud bo‘lsa mushaklarning zararlangan qismi utilizatsiyaga jo‘natiladi, organlar va qolgan go‘shtni ishlatish tartibi to‘g‘risidagi masala bakteriologik tekshirishlar natijalariga asosan hal etiladi.
Agarda ushbu korxonada kolbasa yoki konserva ishlab chiqarish mavjud bo‘lmasa, unda ko‘rsatilgan tana go‘shtlari va kalla - pocha, ichak - chavoqlar yaqin oradagi viloyat hududida joylashgan kolbasa yoki go‘sht konservalash korxonasiga faqat O‘zbekiston Respublikasi Davlat veterinariya bosh boshqarmasining ruxsati bilan jo‘natiladi.
Suyaklar 2,5 soat davomida qaynatilgandan so‘ng chiqariladi yoki ushbu korxonaning o‘zida quruq hayvon ozuqasi uchun qayta ishlanadi. Ichaklar, qizilo‘ngach, siydik pufagi boshqa xom ashyolardan alohida, ichki va tashqi tomonidan 0,5 foizli formaldegid eritmasi bilan yuvilgan holda yoki 0,08 foizli sirka kislotasi bilan nordonlashtirilgan osh tuzining to‘yingan eritmasiga: ichaklar 4 soat, qizilo‘ngach va siydik pufaklari 24 soat davomida botirib qo‘yilib zararsizlantiriladi. Ko‘rsatilgan usul bilan zararsizlantirilmagan ichak mahsulotlari utilizatsiyaga jo‘natiladi.
Cho‘chqalar oshqozoni va qoramol shirdoni shilliq qavatidan ushbu korxonaning o‘zida pepsin olish uchun ishlatishga ruxsat etiladi. Qon - korxona kamida 65°S haroratda ishlov berilishini ta’minlaydigan quritish moslamalari bilan jihozlangan bo‘lsa, quruq albumin ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. Bunday moslamalar yo‘q bo‘lsa qon qaynatiladi.Endokrin xom ashyosi. Oqsil bilan kasallangan yoki kasallanib o‘tgan, shuningdek vaksina bilan emlanib immunitet paydo bo‘lish muddatlari o‘tgunga qadar hayvonlardan endokrin xom ashyosini (gipofiz, buyrak usti, oshqozon osti, qalqonsimon va paraqalqonsimon bezlari), orqa miya va o‘t suyuqligini yig‘ish taqiqlanadi.
Oqsil virusi bilan ifloslanganlikka gumon qilingan hayvonlardan olingan endokrin xom ashyosidan ushbu korxonaning o‘zida davolovchi endokrin
27
preparatlarini (insulin, kampolon, xolesterin, adrenalin, adrenokortikatrop gormoni) tayyorlashga ruxsat etiladi.
Hayvonlarga ozuqa uchun ishlatiladigan barcha so‘yish chiqindilari (jumladan qon, fibrin va hokazo), 2 soat davomida qaynatilgandan so‘ng (massa qatlamidagi harorat kamida 80°S darajaga etgan holda), chiqariladi yoki ushbu korxonaning o‘zida quruq hayvon ozuqasi uchun qayta ishlanadi.
Kasal, kasallikka va oqsil virusi bilan ifloslanganlikka gumon qilingan hayvonlarning terilari dezinfeksiya qilinadi. Oqsil aniqlangunga qadar olingan terilar, shuningdek infeksiyalangan terilarga tegmagan, sog‘lom hayvonlardan olingan terilarni korxonadan dezinfeksiya qilinmasdan alohida vagonlar yoki avtomashinalarga yuklab, saqlash omborxonalarini chetlab o‘tgan holda, bevosita teri oshlash zavodlariga jo‘natishga ruxsat etiladi. Shox, tuyoq, jun, qil-tola formaldegidning bir foizlik eritmasi bilan dezinfeksiya qilinib, so‘ngra cheklovlarsiz chiqariladi;
oqsil bilan kasallanib o‘tgan va so‘yishga sog‘aygandan va xo‘jalikda karantin bekor qilingandan so‘ng 3 oy ichida jo‘natilgan hayvonlardan, shuningdek oqsil bo‘yicha nosog‘lom viloyatda, shuningdek 21 kun ichida emlangan hayvonlardan olingan tana go‘shti va boshqa barcha mahsulotlari cheklovlarsiz chiqariladi, biroq ularni viloyatdan tashqariga olib chiqarishga ruxsat etilmaydi. Ushbu mahsulotlar boshqa viloyatlarga faqat O‘zbekiston Respublikasi Davlat veterinariya bosh boshqarmasining ruxsati bilan chiqariladi. Bunday hayvonlardan endokrin xom ashyosini yig‘ish taqiqlanadi.
Xo‘jalikdan karantin bekor qilingandan keyin uch oydan ortiq muddat o‘tgan bo‘lsa, oqsil bilan kasallanib o‘tgan hayvonlarni so‘yishga jo‘natish ruxsat etiladi, bunday hollarda go‘sht va boshqa so‘yish mahsulotlari cheklovlarsiz sotishga chiqariladi.
xo‘jaliqda oqsil bilan kasallangan hayvonlar majburiy so‘yilganda ularning go‘shti va boshqa so‘yish mahsulotlari faqat qaynatilgandan so‘ng xo‘jalikning o‘zida ishlatiladi. Teri, shox, tuyoq, jun va qil dezinfeksiya qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
