O‘zbekiston respublikasi oliy va

Заѐмларнинг қийматини дисконтирлаш. Заѐмлар тѝлов мажбурияти бѝлиб, 
уларнинг моҳияти шундан иборатки, заѐм берувчи заѐм олувчига (кредиторга) маълум 
муддат ѝтиши билан маълум суммада пул тѝлайди. Фараз қилайлик, давлат ѐки бирор 
корхонанинг заѐми яқин 10 йил ишлаб чиқаришда ҳар йилда 100 сѝмдан даромад келтиради, 
10 йил ѝтгандан кейин пировард дивиденд 1000 сѝм бѝлсин. Ушбу заѐмга заѐм олувчи қанча 
тѝлашини кѝриб чиқамиз. Бунинг учун даромадларнинг дисконтирланган суммасини 
ҳисоблаб чиқамиз. 
.
)
1
(
1000
)
1
(
100
....
)
1
(
100
)
1
(
100
10
10
2
i
i
i
i
PDV









(1) 
Бу ерда ҳам заѐм қиймати фоиз ставкасига боғлиқ. Фоиз ставкаси қанча кѝп бѝлса, 
заѐмнинг қиймати шунча паст бѝлади. Масалан, 5 фоизли ставкада заѐм нархи 1386 сѝмни 
ташкил қилса, 15 фоизда у 747 сѝмга тенг бѝлади. 
Заѐмлар муддатсиз бѝлганда заѐм олган шахс чекланмаган муддатда ҳар йили маълум 
ѝзгармас сумма олиб туради. 1000 сѝмлик дивиденд берадиган чексиз муддатли заѐмнинг 
нархи қуйидагига тенг: 
.....
)
1
(
100
....
)
1
(
100
)
1
(
100
3
2








i
i
i
PDV
Бундай ҳолда PDV қуйидагича ҳисобланади: 
.
100
i
PDV

Шундай 
қилиб, 
агар 
фоиз 
ставкаси 
5% 
бѝлса, 
муддатсиз 
заѐмнинг 
қиймати
.
20000
05
,
0
1000
сѝм бѝлади. Агар фоиз ставкаси 20 % бѝлса, заѐмнинг қиймати 5000 
сѝмга тенг бѝлади.