O‘zbekiston respublikasi oliy va


- МАВЗУ. ТАЛАБ ВА ТАКЛИФ ЭЛАСТИКЛИГИ



Download 7,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet199/631
Sana23.02.2022
Hajmi7,22 Mb.
#121665
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   631
Bog'liq
543388c55c7b1

5- МАВЗУ. ТАЛАБ ВА ТАКЛИФ ЭЛАСТИКЛИГИ 
МАъруза хажми – 2 соат 
Режа: 
8. 
Талаб эластиклиги. 
9. 
Таклиф эластиклиги 
10. 
Давлатнинг бахо устидан назорати. 
11. 
Солик юкининг товар эластиклигига кура тахлили. 
 
1. Талаб эластиклиги 
Маълумки, товарга булган талаб, унинг нархига, истеъмолчи даромадига 
ва бошка товарлар нархига богликдир. Худди шундай, таклиф товар нархига ва 
товарни ишлаб чикариш харажатига боглик. 
Масалан, лимоннинг нархи ошса, унга талаб камаяди. Лекин, биз шу 
товарга талабни ѐки таклифини микдорий жихатдан усиши ѐки камайишини
билмокчимиз. Агар лимон нархи 15% га ошса, унга булган талаб канчага 
узгаради? Ёки даромад 10% га ошгандаги талаб канчага узгаради? Бундай 
саволга жавоб бериш учун, эластиклик тушунчасидан фойдаланамиз. 
Эластиклик - бир узгарувчининг бошка бир узгарувчи таъсири остида
узгаришини улчайдиган улчов; аникрок килиб айтганда, бирор узгарувчининг 
бир фоизга узгаришини натижасида бошка бир узгарувчининг маълум фоиз 
микдорга узгаришини курсатадиган сондир. 
Бунга эну мухим мисоллардан бири булиб, нархга боглик булган талаб 
эластиклигидир. Бу эластиклик товар нархининг бир фоизга узгариши, унга 
булган талабнинг неча фоизга узгаришини курсатади. 
Бу курсаткични туликрок куриб чикамиз. Нархга боглик талаб 
эластиклигини куйидагича ѐзамиз: 
,
%)
(
%)
(
P
Q
E
D
p



(1) 
бу ерда 
%
Q


Q
нинг фоиз буйича узгариши; 
%
P


P
нинг фоиз узгариши. 
Шуни эслатиш лозимки, фоиз узгариш, узгарувчининг абсолют 
узгаришини, узгарувчининг олдинги даражасига нисбатидир, яъни: 
%
100
%
%;
100
%








P
P
P
Q
Q
Q

Демак,
P
Q
Q
P
P
P
Q
Q
E
p









%
100
%
100

(2) 
Агар талаб узлуксиз функция сифатида, яъни 
)
(P
f
Q
D

куринишида 
берилган булса, унинг эластиклик коэффициенти куйидаги формула буйича 
аникланади: 
Q
P
P
f
Q
P
P
Q
E
p







)
(



289 
Нархга боглик талаб эластиклиги манфийдир, яъни 
0

p
E
. Товар нархи 
ошганда, унга талаб камаяди, шунинг учун 
0



P
Q
. (2) тенгламадан келиб 
чикадики, нархга боглик талаб эластиклиги, нархнинг товар микдорига 
нисбатининг 






Q
P
бирлик нархга тугри келадиган товар бирлиги узгаришига 








P
Q
купайтиришдан хосил буладиган микдорга тенг. Лекин, талаб эгри чизиги 
буйича юрганда 
P
Q


узгариши ѐки узгармаслиги мумкин, нарх ва товар 
микдори эса хар доим узгариб боради. Демак, нархга боглик талаб эластиклиги 
талаб чизигининг алохида нуктасида улчанади ва эгри чизик буйича 
силжиганимизда, у узгариб боради. 
Реал статистик маълумотларга кура, нуктавий ва ѐйсимон эластиклик 
коэффициентларини аниклаш мумкин, нуктавий эластиклик
1
1
2
1
1
2
P
P
P
Q
Q
Q
E
D
D
D
D



;
Нарх буйича талаб эластиклигиин аниклашда Р
1
ва Р
2
нархлардан ва талаб 
килинадиган товар микдорлари Q
1
ва Q
2
дан кайси бирларини бошлангич 
киймат сифатида олиш маълум кийинчилик тугдиради.

Download 7,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   195   196   197   198   199   200   201   202   ...   631




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish