O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

jadval

Ishlab chiqarish xonalari va ish joylarining mikroiqlim holatini belgilovchi ko‟rsatkichlarning me‟yoriy miqdorlari

№ t/n	Yilning fasli	Ishning kategoriyasi	Xarorat, oS	Nisbiy Namlik %	Xavoning harakatlanish tezligi, M/s
1.	Yilning sovuq va	yengil-1	20-23	60-40	0,2
	oralik davri	o‘rtacha og‘ir-11^a	18-20		0,2
		o‘rtacha og‘ir-11^b	17-19		0,3
		og‘ir-III	16-18		0,3
2.	Yilning issiq	yengil-1	22-25		0,2
	davri	o‘rtacha og‘ir-11^a	21-23		0,3
		o‘rtacha og‘ir-11^b	20-12		0,4
		og‘ir-III	18-21		0,5

Mikroiqlim ko‘rsatkichlarining xaqiqiy miqdorlari aniqlangach, bu miqdorlar optimal ruxsat etilgan miqdorlar bilan taqqoslanadi hamda mikroiqlim holatni m‘yorlashtirish bo‘yicha tegishli tadbirlar amalga oshiriladi va bu borada isitish va shamollatish ko‘rilmalaridan keng foydalaniladi.

NAZORAT VA TOPSHIRIQ UCHUN SAVOLLAR:

1. 
   Ishlab chiqarish sanitariyasining asosiy vazifasi nimadan iborat?
   
2. 
   Kasb kasalliklari deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Inson organizmiga zararli changlar vazararli gazlarning ta‘siri hamda ularni meyorlashtirish yullari.
   
4. 
   Mikroiqlimni belgalovchi ko‘rsatkichlarga nimalar kiradi?
   
5. 
   Mikroiqlim ko‘rsatkichlari qanday asboblar bilan o‘lchanadi?
   
6. 
   Mikroiqlim ko‘rsatkichlarining me‘yoriy miqdorlari qanday?
   

Mavzu: KORXONALAR VA BINOLARDA TEXNOLOGIK JARAYONLAR VAQTIDA ELEKTR XAVFSIZLIGI BO‟YICHA UMUMIY QOIDALARNI O‟RGANISH

Mashg„ulot maqsadi: Talabalarga korxonalar va binolarda texnologik jarayonlar vaqtida elektr xavfsizligi bo‘yicha umumiy qoidalarni o‘rgatish.
Hozirgi paytda elektr toki xalq xo‘jaligining barcha sohalarida, kundalik turmushning barcha jabhalarida keng qo‘llanilmoqda.
To‘qimachilik korxonalarida elektr tokidan jarohatlanish juda ko‘p uchramasada, lekin barcha o‘lim bilan tugagan baxtsiz xodisalarning 50% elektr toki urishi oqibatida bo‘lganligi qayd etiladi. Bundan tashqari ko‘pincha elektr tokidan noto‘g‘ri foydalanish yong‘in va portlashga olib keladi. Yuqorida keltirilganlarning xammasi elektr tokidan saqlanish usullarini o‘rganish naqadar ahamiyatli ekanligidan dalolat beradi.

Elektr tokining kishi organizmiga ta‟siri.

Elektr toki organizm orqali o‘tganda issiqlik, elektrolitik va biologik ta‘sir ko‘rsatadi.
Issiqlik ta‘siri badanning ayrim joylarining kuyishi, qon tomirlari, asab va boshqa to‘qimalarning qizishi bilan xarakterlanadi.
Elektrolitik ta‘sir qonning va boshqa organik suyuqliklarning qurishiga va ularning fizik-ximik buzilishiga olib keladi.
Elektr tokidan olingan jarohatlarni shartli ravishda mahalliy va umumiy turlarga bo‘lish mumkin. Umumiy turini odatda tok urishi deyiladi. Mahalliy turlari organizmning ma‘lum qismini elektr toki yoki elektr yoyi ta‘sirida shikastlanishidir.
Elektr tokidan kuyish badandan tok o‘tganda hamda elektr yoyi ta‘sirida bo‘lishi mumkin. Birinchi holatda jarohat nisbatan yengil o‘tadi. Bunda terining qizarishi, pufakchalar paydo bo‘lishi kuzatiladi. Elektr yoyi ta‘sirida bo‘lgan kuyish odatda ancha og‘ir xarakterga ega bo‘ladi.
Elektrooftalmiya – elektr yoyidan chiqadigan kuchli ultrabinafsha nurlar oqimining ko‘zga ta‘siri natijasida tashqi pardasining yallig‘lanishidir. Odatda kasallik bir necha kun davom etadi. Ko‘zning muguz pardasi jarohatlanganda davolash murakkablashadi va uzoq davom etadi.
Kishining elektr tokidan jarohatlanishi qator omillarga ega: tok kuchi, kuchlanish, chastotasi va uning turi, tokning organizmdan o‘tish yo‘li, ta‘sirning davomiyligi hamda kishi tanasining xususiyatlariga bog‘liqdir.