O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

Tokarlik dastgohlariga qo’yiladigan xavfsizlik talablari:

Diametri 630 mm gacha bo‘lgan tanovarlarga ishlov berish uchun mo‘ljallangan universal dastgohlarda ishlov berish zonasi himoya qurilmasi (ekran) bilan to‘silishi lozim. Ishlov berish zonasining ish o‘rniga qarama-qarshi tarafiga ham ekran qo‘yilishi kerak.
Tanovarlarga ishlov berishda qirqish tezligi 5 m/sk dan ortiq bo‘lgan dastgoh-avtomat va yarim avtomatlardagi kuzatish darchasining ichki tomoniga diametri kamida 5 mm bo‘lgan po‘lat tayoqchalardan yasalgan panjara o‘rnatilishi lozim. Panjara katagiga ichki chizilgan doiraning diametri 60 mm dan oshmasligi kerak. Po‘lat tayoqchalar kesishgan joylar payvandlash yordamida ulanish lozim.
Universal tokarlik va tokarlik-revolver dastgohlarining qisish patronlari, zarur bo‘lganda tanovarlarni o‘rnatish va olish paytida oson suriladigan, dastgohlarning texnologik imkoniyatlarini cheklab qo‘ymaydigan to‘siqlarga ega bo‘lishi zarur.
Tokarlik karusel dastgohlaridagi planshayba dastgohga xizmat ko‘rsatishni qiyinlashtirmaydigan to‘siqqa ega bo‘lishi lozim.
Planshayba ustki tekisligi pol sathidan 0,7 m dan ko‘p balandlikda joylashgan bo‘lsa, u yaxlit, siljitish mumkin bo‘lgan, planshayba tekisligi sathidan 50 — 100 mm dan baland bo‘lgan to‘siqqa va olinadigan qo‘shimcha shchitlarga ega bo‘lishi kerak.
Karusel dastgohlarning planshaybalarida aylanayotgan planshaybadan qisish qurilmalari uchib chiqib ketishiga yo‘l qo‘ymaydigan cheklovchi qurilma ko‘zda tutilishi lozim.
Yirik gabaritli detallarning ichki yuzalariga ishlov berish jarayonini bexatar kuzatish uchun karusel dastgohlar maxsus maydonchalar bilan jihozlanishi kerak.
Tokarlik dastgohlarining yurish valik va vintlari maxsus to‘siqlar bilan berkitilishi lozim.
Kesuvchi asbob minimal chiqish bilan o‘rnatilishi zarur. Kesuvchi asbobni balandlik bo‘yicha o‘rnatish uchun turli qalinlikdagi tagliklar to‘plamidan foydalanish zarur, tagliklar yeni va uzunligi bo‘yicha keskichning tayanch qismidan kichik bo‘lmasligi kerak. Keskich butun yuza tekisligi bo‘yicha kamida ikkita bolt yordamida mahkamlanishi kerak.
Kesishida tasma shaklida chiqayotgan qirindidan jarohatlanishni oldini olish uchun qirindini maydalaydigan moslama qo‘llanilishi zarur.
Mo‘rt materiallarga ishlov berish paytida va mayda po‘lat qirindilar paydo bo‘lganda qirindi maxsus idishlardan foydalangan holda chiqarib tashlanishi lozim.