O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

Dielektrik qizdirish. Dielektrik qizdirishning fizikaviy moxiyati quyidagilardan iborat. Elektrni yomon o‘tkazadigan qattiq va suyuq jismlar (dielektriklar) tez o‘zgaruvchan elektrik maydonga joylashtirilganda elektr energiyasi issiqlik energiyasiga aylanadi.Har qanday dielektrikda molekulalararo kuchlar bilan bog‘langan elektr zaryadlari bor. Bu zaryadlar bog‘langan zaryadlar deb atalib, o‘tkazuvchan materiallardagi erkin zaryadlaran farqlanadi. Bog‘langan zaryadlar elektrik maydon ta‘sirida shu maydon tomonga yo‘naladi yoki siljiydi. Bog‘langan zaryadlarning tashqi elektrik maydon ta‘sirida siljishi qutblanish deb ataladi. O‘zgaruvchan elektrik maydonida zaryadlar, binobarin, ular bilan molekulalararo kuchlar tufayli bog‘langan molekulalar ham uzluksiz siljiydi. Tok o‘tkazmaydigan materiallar molekulalarining qutblanishiga manbadan sarflanadigan energiya issiqlik tarzida chiqadi. Ba‘zi dielektrik materiallarda oz miqdorda erkin zaryadlar bo‘ladi, bular elektrik maydon ta‘sirida shu materialdan oz tok o‘tkazib, qo‘shimcha issiqlik ajralib chiqishiga yordam beradi.
Dielektrik isitiladigan material metall elektrodlar – kondensatorning qoplamalari orasida joylashtiriladi. Elekt-rodlarga maxsus generatordan yuqori (0,5-20 MGs va undan yuqori) chastotali kuchlanish keltiriladi. Dielektrik isitish uskunasi yuqori chastotali lampali generator, kuch transformatoridan va elekttrodla joylashtirilgan quritish qurilmasidan iborat.
YUqori chastotali dielektrik isitish samarali usul xisoblanib, asosan maxsulotlar ham da emlarni quritish va issiqlik bilan ishlov berish (don, sabzavot, mevalarni quritish), sutni pasterizatsiyalash, sterillash va xokazolarda qo‘llaniladi.Elektron-nur (elektron) vositasida qizdirish. Elektrik maydonda tezlashtirilgan elektronlar oqimi (elektronlar nuri) isitiladigan jism bilan uchrashganda elektr energiyasi issiqlik energiyasiga aylanadi. Elektron qizdirishning xususiyati shundaki, energiya juda zich to‘plangan bo‘lib, 510⁸ kVt sm² ni tashkil etadi, bu esa elektr yoyi bilan qizdirishdagidan bir necha ming marta kattadir. Elektron qizdirish usuli sanoatda juda mayda detallarni
payvandlashda va o‘ta toza metallar suyuqlantirib olishda qo‘llaniladi.Ko‘rib o‘tilgan elektrik qizdirish usullaridan qishloq xo‘jalik ishlab chiqarishida infraqizil isitish (nurlatish) usuli qo‘llaniladi.

2.