O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta

W(p)= W₁(p) W₂(p) W₃(p).

2. 
   Parallel ulangan bo‘g‘inlarning uzatish funksiyasi (tarkibiy sxemada yo‘naltirilgan ta‘sir bo‘g‘inlarini paralel ulashda barcha bo‘g‘inlarning kirish miqdori bir xil bo‘ladi, chiqish miqdorlari esa jamlanadi) alohida bo‘g‘inlar uzatish funksiyalarining yig‘indisiga teng (1.2.3-rasm, b):
   

W(p)= W₁(p)+ W₂(p)+ W₃(p) (1.2.5)

3. 
   Teskari manfiy aloqali berk tizimning uzatish funksiyasi (1.2.3-rasm, v) quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
   

W ( p) 
W₀ ( p) _.
1  W₀ ( p)W_к,б ( p)
(1.2.6)

Teskari musbat aloqada (1.2.6) ifodaning maxrajida «+» o‘rniga «-» yoziladi.

4. 
   Signal olish (yoki jamlash) nuqtasini ko‘proq bo‘g‘inga siljitilganda teskari aloqa zanjiriga qo‘shimcha ravishda qamraladigan bo‘g‘inlarning teskari uzatish funksiyasiga ega bo‘lgan bo‘g‘in qo‘shiladi (1.2.4-rasm, g).
   
5. 
   Signal olish (yoki jamlash) nuqtasini kamroq bo‘g‘inlarga siljitishda teskari aloqa zanjirida uzatish funksiyasi o‘chiriladigan bo‘g‘inni ketma-ket ulash zarur (1.2.4-rasm, d).
   

Tarkibiy sxemalarni ekvivalent almashtirish qoidalaridan foydalanib, generator kuchlanishi ART ning uzatish funksiyasini topamiz.
Ochiq tizimning (tizim Q nuqtada ochilgan,1.2.4-rasmga qarang) ketma-ket ulangan yo‘naltirilgan ta‘sir bo‘g‘inlaridan tuzilgan uzatish funksiyasi quyidagicha bo‘ladi:
W(p)= W_u(p) W_q(p) W_b(p)W_o.c(p). (1.2.5)
Berk tizimning boshqaruvchi ta‘sir uchun uzatish funksiyasi U_cp(p) quyidagicha aniqlanadi:

U_г ( р)
U_ср ( р)
_ W_y ( p)W_q ( p)W_в ( p) _.
1  W_y ( p)W_q ( p)W_в ( p)W_o.c ( p)

(1.2.6)

Tizimning kirish miqdori deb, boshqaruvchi ta‘sir U(p) emas, balki g‘alayonlovchi ta‘sir F(p) qabul qilinsa, u holda berk tizimning g‘alayonlovchi ta‘sir F(p) uchun uzatish funksiyasi quyidagicha bo‘ladi:

U_г ( р)
U_ср ( р)
_ W_я ( p) _. 1  W ( p)
(1.2.7)

bu erda ,W(p) – ochiq tizimning (1.2.5) tenglama bo‘yicha aniqlanadigan uzatish funksiyasi. Alohida bo‘g‘inlar uzatish funksiyalarining qiymatini (1.2.5) (1.2.6) ifodalarga quyib, tizimning uzatish funksiyasini olamiz.


1.2.4-rasm. Tarkibiy sxemalarni ekvivalent o’zgartirish:
a – ketma-ket ulangan bo’g’inlarni; b- parallel ulangan bo’g’inlarni; v-teskari bog’lanish bilan qamralgan bo’g’inni; g- ajratib olish nuqtasini ko’chirish; d- jamlash nuqtasini ko’chirish:

Bolim bo’yicha nazorat savollari

1. 
   Avtomatlashtirish tizimlari tarkibiga qanday elementlar kiradi?
   
2. 
   Avtomatlashtirish tizimlaridagi elementlariga beriladigan ta‘sirlarning qanday turlarini bilasiz?
   
3. 
   Avtomatlashtirish tizimlarida rostlashning qanday sikllari va usullari mavjud (misol keltiring)?
   
4. 
   Avtomatlashtirish tizimlaridagi elementlarning turlari va ularning vazifalari qanday?
   
5. 
   Avtomatik rostlash tizimlarida qanday teskari aloqalar mavjud va ular nima uchun qo‘llanadi?
   
6. 
   Avtomatik boshqarish tizimlarini rostlovchi ta‘sirlar turi bo‘yicha qanday turlarga ajratiladi? Uzluksiz, uzlukli, releli rostlash tizimlariga ta‘rif bering.
   
7. 
   Ishlash algoritmi bo‘yicha avtomatlashtirish tizimlari qanday turlarga ajratiladi?
   
8. 
   Avtomatlashtirish samaradorligi qanday ko‘rsatkichlar bilan aniqlanadi?
   

2.