O`zbekiston respublikasi oliy va o'rta

     Profilaktikasi. Kasallikni oldini olishda bo’g'ma tashxisini o'z vaqtida qo'yish 

kerak. Bemor bolalarni sog'lom bolalardan ajratish, epidemiyaga qarshi mahalliy 

va umumiy tadbirlarni ko’rish katta ahamiyatga ega. 

   Bo'g'mani asosiy profilaktikasi kasallikka qarshi emlashdir. Bo'gmaga qarshi faol 

emlash ko'kyo'tal va qoqshol kasalligiga qarshi vaksinalar bilan birgalikda 

o'tkaziladi. 

       KO’KYO’TAL 

Ko'kyo'tal havo-tomchi yo'li bilan yuqadigan kasallik bo'lib, asosan nafas 

yo'llarining zararlanishi, asab faoliyatining buzilishi va yo’tal xurujlari bilan 

xarakterlanadi. Ko'kyo'tal bilan bola erta, ya'ni hayotining birinchi kunlaridan 

boshlab kasallanishi mumkin. 

Ko'kyo'tal qo'zg'atuvchisini  1906 yilda Borde va Jangu kashf etishgan. Bular 

tashqi muhitga nihoyatda chidamsizdir. 

   Epmidemiologiyasi. Kasallik manbai   bemor odam hisoblanadi. U kasallikning 

dastlabki kunlarida o’ta yuqumli bo'ladi. Keyinchalik u kamroq darajada xavfli 

bo'lib, kasallik boshidan 6 hafta o'tgandan   keyin yuqumli bo’lmay qoladi. 

Kasallik manbai bo'lib ko’kyo’talning yashirin  (latent) turi bilan og'rigan bemorlar 

xizmat qiladi.  Kasallik havo-tomchi yo'li bilan yuqadi. Kasallikka asosan bir 

yoshgacha bolalar o’ta beriluvchan bo'ladi. Kasallikdan keyin bola organizmida 

kuchli, barqaror immunitet qoladi.