O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogik universiteti jahon sivilizatsiya tarixi (Metodik qo’llanma) (To’ldirilgan 2-nashr) история мировой цивилизации

Xafraning 
o’g’li 
Menkaura (Mikerin) 
tomonidan qurilgan bo’lib, balandligi 66 m 
edi. Piramidalar ohaktoshlardan qurilib, granit plitalar bilan qoplangan. 
Rivoyatlarga ko’ra 
Xufu va Xafra 
barcha Misr ibodatxonalarini yopganlar hamda 
yangi umumdavlat quyosh xudosi 
Raga 
sig’inisbni joriy qiladilar.
V sulola keng hajmdagi ulkan qurilishlardan voz kechadi, quyosh xudosi 
Raga sig’inishni rag’batlantiradi, Raga sig’inish markazi 
Geliopol (lunu-misrcha)
shahri edi, ibodatxonalar ekin yerlarini hadyaga oldilar.
Misrning rivojlanishi va harbiy yurishlari, chet elliklar bosqini
Mismi yagona davlat sifatida yemirilishini birinchi belgisi deltaning g’arbiy 
qismida markazi 
Ksois shahri 
bo’lgan, XIII sulola bilan bir vaqtda hukmronlik 
qilgan va unga bo’ysunmagan XIV sulolani paydo bo’lishi edi. Bu voqea er.aw. 
1700-yil atrofida yuz berib, bu O’rta podsholik davrini tugashini bildiradi. Bu 
voqeadan yangi II o’tish davri (er.aw. XVI asr o’rtalarigacha) boshlanadi.
Bu vaqtda Misr chegaralarida ko’chmanchi qabilalar mamlakat xavfsizligiga 
taxdid sola boshladilar. Ayniqsa, 
janubiy Falastin va Sinay yarim orolida
~ 126 ~

---

tashkil topgan ko’chmanchi 
giksos qabilarining ittifoqining deltani sharqiy 
qismiga bostirib kirishi halokatli bo’Idi. Er.aw. Ill asrda yashagan kohin Manefon 
‘'Misr tarixi” 
asarida giksoslarni, 
“cho’ponlar-podshosi”
deb tilga oladi. 
Misrliklar ularni 
“shasu” ( “k o ’c h m a n c h ila r
keyinchalik arab muailiflari 
asarlarida amalikitlar) deb ataganlar.
Giksoslar Misrni bosib olib Avaris (Xat-Uart- misrcha) shahrini poytaxt 
qildilar. Ular o’zlari bilan Misrga otlami va jang aravalami olib keldilar. Ular 
Misr xudolaridan chet el mamlakatlari homiysi hisoblangan Setiga 
alohida 
e’tiqod qildilar. Misr tarixida giksoslar shartli XV-XVI (1710-1580-yillar) 
sulolalar sifatida belgilanadi. Ular mamlakatni qariyb 150 yil boshqardilar.
Fiva 
hokimlari giksoslarni mamlakatdan haydab chiqarishga boshchilik 
qildilar, er.aw. XVT asr o’rtalarida podsho Yaxmos T giksoslarni tor-mor qildi. 
Avaris shahri, janubiy Fatastindagi giksoslar tayanchi Sharuxen qal’asi ishg’ol 
qilindi. Giksoslarni haydalishi bilan Misr tarixida-yangi podsholik (er.aw. 1584- 
yildan-1075-yilgacha) davri boshlandi. Yaxmos yangidan Mismi birlashtirgan 
XVIII sulola asoschisi bo’Idi.
Yangi podsholik davrida Misr qo’shinlari qayta tashkil qilindi. Giksoslar 
ta’siri ostida qo’shin tarkibiga jang aravalari kiritildi. 
Misrda 
ot zavodlari 
tashkil qilinib, xo’jalikning yangi sohasi yilqichilik paydo bo’Idi.
Janubiy delta, Fayum va uni atroflarini obod qilinishi, XII sulola 
fir'avnlarining poytaxtni Fivadan yangi qurilgan shahar