O’zbеkiston Rеspublikasi Oliy va o`rta maxsus

MMIBDO‘ ________________________
«_____» __________________ 201 yil.


MAVZU: Tоvush to’lqinlаri
REJA:
1.Tоvush to’lqinlаri.
2.Tоvush tеzligi.
3.Tоvushning qаttiqligi vа bаlаndligi.
4.Ultrаtоvushlаr hаqidа tushunchа.


O’ituvchi o’quvchilar diqqatini yangi mavzuga jalb etishi va ularni o’zlashtirishiga tayyorlashi kerak
3.O’quvchilarning egallagan bilimini tekshirish va baholash:
O’qituvchi o’tilgan mashg’ulot mavzusi mazmunidan kelib chiqib, o’quvchilarning bilimini tekshiradi
YAKKA SAVOLLAR
1. To'lqin deb nimaga aytiladi?
2. To'lqin tarqalganda muhit zarralari qanday harakatlanadi?
3. To'lqin tarqalganda moddalar ko'chadimi yoki energiya?
4. To'lqinlarning turlari.
5. Elastik to'lqinlar deb qanday to'lqinlarga aytiladi?
6. Bo'ylanma to'lqinlar deb qanday to'lqinlarga aytiladi?
4.Yangi mavzuni tushuntirish:
Bu bosqichda o’qituvchu o’quv dasturiga asoslanib, o’quvchilarga keraqli bilim doirasi bo’yicha mavzuni tushuntiradi va o’quvchilar ma’ro’zaning asosiy qismlarini daftarga yozib oladilar. Oqituvchi yangi mavzuni tushuntirishda innovatsion va yangi axborot texnologiyalaridan foydalanib o’quvchilar hamkorligida ularning fkrlashi uchun yo’llanmalar berib ishlaydi.
Tovush to'lqinlari
M a z m u n i: tovush to'lqinlarining xarakteristikalari; tovushning tezligi; tovushning intensivligi; tovushning qattiqligi va boshqa xarakteristikalari; tovush to'lqinlari uchun Dopier effekti; ultratovushlar.
Tovush to'lqinlari. To'lqinlar odam qulog'iga yetib borganda quloq pardasini majburiy tebrantiradi va odam tovushni eshitadi. Odamda tovush sezgisini uyg'otuvchi chastotasi 16 — 20.000 Hz oralig'ida bo'lgan elastik to'lqinlarga tovush to 'lqinlari deyiladi.
v < 16 Hz va > 20.000 Hz chastotali to'lqinlar insonning eshitish organlari tomonidan qabul qilinmaydi. v< 16 Hz chastotali to'lqinlarga inf ratovush va v > 200000 Hz chastotali to'lqinlarga ultratovush to 'lqinlari deyiladi. Bundan tashqari, tovush to'lqinlarining quvvati odamda sezgi uyg'otish uchun yetarli bo'lishi kerak. Tovush to'lqinlari ham barcha to'lqinlar kabi muhitda tarqaladil va bo'shliqda tarqala olmaydi. Shuning uchun ham vakuumdan tovush uzatilmaydi.