O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’limi vazirligi

4-MODUL.INFORMATIKANING MATEMATI ASOSLARI
15-mavzu: Shaxsiy kompyuter tuzilishi va uning axboriy-mantiqiy asoslari
Reja:

1. 
   Kompyuter haqida umumiy ma’lumot.
   
2. 
   Shaxsiy kompyuterlaming tuzilishi.
   
3. 
   Kompyuterning asosiy va qo’shimcha qurilmalari.
   

Tayanch tushunchalar: Kompyuter, tuzilish, avlodlar, qurilmalar, asosiy, qo’shimcha, arxitektura, mikroprotsessor, mantiq.
1942-1945 yillarda AQSh dagi Pensilvaniya universitetida (J. Mouchli va J. Ekkert loyihasi asosida) Elektron lampali raqamli sanoq mashinasi yaratildi va u ENIAK deb nomlandi.
Birinchi shaxsiy kompyuter 1973 yilda Fransiyada Nruohg Trohg Ti tomonidan yaratilgan. Bu shahsiy kompyuter elektron o‘yinchoq sifatida qabul qilindi. Bu kompyuter 1977 yilda amerikalik Stiv Jobs boshchiligidagi “Apple Computer” firmasi tomonidan mukammalashtirilib, dasturlarning katta majmuini tatbiq etib, ommaviy ravishda chiqarila boshlandi. Shundan beri kompyuter hayotimizda mustahkam joylashib, axborotni qayta ishlashning eng zamonaviy vositasiga aylandi.
Kompyuter deganda, turli hajmdagi, har xil ko‘rinishdagi axborotlarni tezlik bilan ishlab berishni ta’minlovchi universal avtomatik qurilmani tushinish mumkin.
Kompyuter - inglizcha “computer” so‘zidan olingan bo‘lib, hisoblovchi degan ma’noni anglatadi. U hozirda hisoblovchi bo‘lmasdan, matnlar, tovush, video va boshqa ma’lumotlar ustida ham amallar bajaradi.
Shaxsiy kompyuterlarning tuzilishi.
Shaxsiy kompyuterlar (inglizcha Personal Computers, PC) quyidagi qurilmalardan iborat, ya’ni:
1). Asosiy qurilmalar:

• 
  tizimlar majmuasi (sistema bloki);
  
• 
  monitor;
  
• 
  klaviatura va sichqoncha;
  

2). Qo’shimcha qurilmalar:

• 
  printerlar;
  
• 
  skaner;
  
• 
  modemlar;
  
• 
  strimmer va boshqalardan tashkil topgan.