O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Rangli suyuqlikni tayyorlash 

---

40 
Fuksinli qizil-binafsha rangli eritmani tayyorlash: qizil-binafsha rangli 
eritma olish uchun menzurkaga fuksin kukuni solinadi va 50 ml suq quyiladi. Agar 
eritma juda ham past rangli yoki juda ham qizg’ish bo’lib ketsa, zarur rang olish 
uchun ko’proq fuksin yoki erituvchi suv qo’shiladi. 9-rasmda ishga tayyor eritma 
rangi keltirilgan.
Bu tajriba uchun qurilma tarkibi birinchi tajribadagi bilan mos tushadi. Shu 
bilan birga, bu qurilmada ikkinchi prizmali stol linza va prizma orasiga 9-rasmdagi 
kabi o’rnatiladi.
Endi kyuvetani rangli suyuqlik bilan to’ldirish va kyuvetani prizmali stolga 
qo’yish mumkin. Kyuvetani prujinali qisqich bilan mahkamlang. Kyuveta 
uchunikkita o’rnatish holati mavjud: 9- va 10- rasmlarda ko’rsatilgani kabi 
ko’ndalang va bo’ylama holatlar.
9-rasm. Qizil-binafsha rangli fuksinli eritmaning ko’ndalang joylashuvi. 
10-rasm. 
Qizil-binafsha rangli fuksinli eritmaning bo’ylama joylashuvi. 
Natijalar:
Fuksinli qizil-binafsha bo’yoqli eritma spekrtri 11-rasmda keltirilgan.

---

41 
Apparatura 
1Prizma .......................................................
466 
05
1Shisha kuveyta, 50 x 50 x 20 mm ... 477 14
2Prizam stoli ...............................................
460 
25
1Lampa patroni kabeli bilan .......................
450 
60
1Lampa, 6 V/30 W, E14, 2 dona .................
450 
511
1Diafragma tutgichli kondenser .................
460 
20
1Transformator, 6/12 V ..............................
521 
210
1Ekran, yarim shaffof ..................................
441 
53
1Linza ramkada, f=100 mm ........................
460 
03
1Optik stol, S1 profile, 1 m .........................
460 
310
2Qisqichli reyder qisqichi ............................
460 
11-rasm. 
Fuksinli qizil-binafsha eritma spektri. Chapda: transversal. O’ngda: 
longitudinal. 
Ikkala spektrda ham yashil rang yo’q, natijaviy rang olov rang. Qo’shimcha ranglar 
yutiladi va boshqalari o’tkaziladi.
Ko’ndalang holatda ko’k rang ko’proq yutiladi va natija rang esa qizil.
11-rasmda kameraning sezgiligi tufayli ko’k rang deyarli ko’rinmaydi.