Oʻzbеkiston rеspublikаsi oliy vа oʻrtа mаxsus tа’lim vаzirligi

Nuqtalar 
orasidagi munosabat. Bunga mantiqiy echilishi ―ichida‖ va 
―yaqin orada‖ deb hisoblanadi va tegishli algoritmlar qo‘llaniladi. Birorta 
tanlangan nuqtaga nisbatan boshqa nuqtalarni joylashishini o‘rganishda bunday 
vazifani echishga to‘g‘ri keladi. Misol uchun, aeroport (―nuqta‖ deb qabul 
qilingan) va 1 kilometr uzoqlikda atrofidagi turar joylarni (―nuqtalar‖ deb qabul 
qilingan) fazoviy munosabati shovqunni ta‘sir qilish zonasini aniqlash uchun 
hisoblanadi. Yoki birorta chashmaga nisbatan ifloslantirish ehtimoli bo‘lgan 
joylarni o‘zoqligini aniqlash masalasi yechiladi. 
2.
Nuqta va chiziq
orasidagi munosabat. Mantiqiy echilishi ―chiziqning 
oxiri‖ ―eng yaqin nuqta‖ deb deb qabul qilinadi. Aytaylik ko‘chaning (―chiziq‖ 
deb qabul qilingan) ohiridagi chorrahani (―nuqta‖ deb qabul qilingan) topib berish 
yoki aeroportga (―nuqta‖ deb qabul qilingan) eng yaqin bo‘lgan ko‘chani (―chiziq‖ 
deb qabul qilingan) aniqlash masalalari ushbu yo‘l bilan echiladi. 
3.
 
Nuqta va maydon 
orasidagi munosabat. Mantiqiy echilishi ―maydon 
o‘z ichiga oladi‖ va ―bu erdan ko‘rinishi mumkin‖ deb hisoblanadi. Misol uchun, 
maxalla (―maydon‖ deb qabul qilingan) ichidagi barcha istiqomat qiluvchi 
xonadonlarni (―nuqtalar‖ deb qabul qilingan) topishda, tegishli koordinatalar 
solishtiriladi va kerakli nuqtalar ajratiladi. Birorta joydan (―nuqta‖ deb qabul 
qilingan) kerakli hudud (―maydon‖ deb qabul qilingan) ko‘rinadimi, yo‘qmi 
vazifasi bundan mustasno.
 
4.
Chiziq va chiziq 
orasidagi munosabat. Mantiqiy echilishi ―kesib 
o‘tish‖ va ―oqish‖.Misol uchun, daryo (―chiziq‖ deb qabul qilingan) va yo‘lni 
(―chiziq‖ deb qabul qilingan) tutashgan joyi. Birorta yo‘ldan (―chiziq‖ deb qabul 

---

110 
qilingan) 1 kilometr uzoqlikdan oshmagan masofada joylashgan barcha yo‘llarni 
(―chiziq‖ deb qabul qilingan) ajratib berish vazifasi bunga misoldir. Daryoning 
(―chiziq‖ deb qabul qilingan) irmoqlarini (―chiziq‖ deb qabul qilingan) saralab 
olishda ham xuddi shunday yondashiladi.
5.