О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

SHayx Zayniddin bobo maqbarasi
1214 
yili SHayx Zayniddinga atab solingan yodgorlik Arxeologik tekshirishlarga ko`ra, 
yodgorlik yonida joy-lashgan chillaxona 
XII 
— 
XIII 
asrlarga, maqbara o`rnida bo`lgan 
xonakoh, 
XIV 
asrga oid. Maqbara devorlari asosi XVI asrda qurilgan, tepasi va peshtoqi XIX asr 
oxiri va XX asr boshlaridata`mir qilingan. YOdgorlik peshtoq — gumbazli cho`zinchoq maqbara 
— xonakohlar tipiga mansub. CHortoq xonakohning to`rt tomonida eshiklar ochilgan. Tashqi 
gumbaz baland asosga o`rnatilgan. YOg`och darvozaga ustaning nomi — «Mirshaxob 
Abdumo`min o`gli» o`yib yozilgan. Darvoza tepasidagi deraza o`rnida yog`och panjara saqlanib 
qolgan. XIII — XIV asrlarda maqbara atrofida qabriston vujudga kelgan.
SHayx Xovand Tohur maqbarasi
Bu nodir maqbara Navoiy shoh ko`chasida joylashgan me`moriy yodgorliklardan biri. 
Maqbara shayx Umar Bog`istoniyning o`g`li — SHayx Xovand Taxurga atab solingan. 
XV 
asrda 

---

71 
yashagan nufuzli ruhoniy Xo`ja Axror SHayx Xovond Tahurning avlodi bo`lgan. Mavjud 
yodgorlik 
XV 
asrga oid ko`hna maqbara poydevori ustiga 
XVIII 
— XIX asrlarda qurilgan; 
bunda Movarounnahrda XIV asr oxiridan rivojlangan ikki xonali bo`ylama maqbara — 
kompleks tarxlari saqlab qolingan. G`arbdan sharqqa yo`nalgan o`q bo`ylab bino yuzasidan sal 
chiqib turuvchi kichik peshtoq, ziyoratxona, so`ng go`rxona joylashgan. Xonalar gumbazlar 
bilan yopilgan; go`rxona gumbazi qo`shqavat bo`lib, 12 qirrali asosga o`rnatilgan; ziyoratxona 
me`morchiligi o`ziga xos xonakoh bo`lib, sakkiz ravoqdan iborat. Darchalardagi koshinkor 
panjaralar saqlanib qolgan. Maqbara yupqa chorsi pishiq g`ishtdan terilgan.
Qaldirg`ochbiy maqbarasi
BO` maqbara XV asrning 1- yarmida qurilgan me`morchilik yodgorligi bo`lib, SHayx 
Xovandi Taxur maqbarasidan shimolroqda. Maqbarani kim qurganligi va unga kim dafn 
qilinganligi noma`lum. Rivoyatga ko`ra, bu erga Qaldirg`ochbiy ismli nufuzli a`yon, boshqa bir 
rivoyatda Qaldirg`ochbibi ismli kifchoq malikasi dafn etilgan. Maqbaraga janubiy tomondagi 
peshtoqsiz taxmonsimon ravoqdan kiriladi. Xona chortoq bo`lib, to`rt tomonidagi taxmonlar 
orasida kichik hujralar va g`ishtdan ishlangan aylanma zina joylashgan. Beshta ravoq gajaklari 
pastak, bu uslub Toshkent maqbaralariga xos. Maqbara devorlari to`rtburchak pishiq g`ishtdan 
terilgan. Maqbaraning 12 qirrali tashqi gumbazi 1970 yilita`mir qilingan.