O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

SHaxsiy sotishlarni amalga oshirish uchun firmalar sotish bo’limlarining xodimlari, savdo agentlari, yakka sotishlar bo’yicha mutaxassislar, kommivoyajerlardan foydalanishi mumkin. To’g’ri pochta orqali yuborish pochta orqali xatlarni, reklama materiallarini, tovarlarning namunalarini, bukletlar va shu kabi vositalarni potensial iste’molchilarning manzillariga yuborishni o’z ichiga oladi. Etkazib berish shakllari quyidagacha bo’ladi: faksimil (hujjatlarni telefon aloqasi orqali jo’natish), elektron (ma’lumotlar yoki fayllarni bevosita bir kompyuterdan ikkinchisiga yuborish) va ovozli pochta (biror telefon raqamiga yuborilgan og’zaki xabarlarni olish va saqlash).
Tovarlarni katalog bo’yicha sotish — bu to’g’ri marketingning bir turi bo’lib, xaridorlarga yuboriladigan yoki bevosita do’konda sotiladigan tovarlar kataloglarini qo’llash bilan amalga oshiriladi. Tele-marketing, tovarlarni xaridorlarga to’g’ri sotishning vositasi sifatida, telefon imkoniyatlaridan foydalanadi. Sotish haqidagi takliflarni aniqlashtirish bilan bir qatorda tele-marketing ma’lumotlar bazasini yaratish, so’rovlar, marketing tadqiqotlarini o’tkazish va ularning natijalarini baholash uchun muvaffaqiyatli ishlatilishi mumkin. Telemarketingning afzalliklari yaqqol ko’rinib turibdi: xarid jarayonining qulayligi, tovar va xizmatlar haqidagi axborot sifatining yuqoriligi.
Darhol javob beradigan televizion marketing ikki yo’nalishga ega. Birinchi holda reklama (videoklip)ni joylashtirish haqida gap boradi. Uning yordamida bepul telefon raqamini ko’rsatish bilan birga tovarning xususiyatlari haqida ma’lumot beriladi (qo’ng’iroq qilib tovarni buyurtma qilish mumkin). Ikkinchi holda teledasturlar tartibida ishlaydigan va kanalning ishlashi davomida tovarlar va xizmatlarni sotish jarayonini amalga oshiradigan teledo’konlar ishlatiladi.
Interaktiv marketing to’g’ri marketingning tez rivojlanayotgan shakli hisoblanadi. U axborot xizmatlarini tezkor tartibda taqdim etadigan zamonaviy kompyuter xizmatlari yordamida olib boriladi. Buning uchun sotuvchi va xaridor o’rtasida ikki tomonlama elektron aloqalarni o’rnatishga imkon beradigan tizimlardan foydalaniladi (tijorat tezkor-axborot xizmatlari va internet).