O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

- peshona suyagi; 2 - tepa
suyagi; 
3
 - k o 'z kosasi; 
4
 -
chakka suyagi; 
5 -
 yonoq
suyagi; 
6
 - yuqori jag'; 7 -
tishlar; 
8 -
 pastki jag'; 9 -
burun b o'sh lig 'i; 
10
 - bu­
run suyagi.
pardalari, qon tomirlar 
joylashadi.
K alla 
b o 's h l i g 'i
pastki tomondan har tur­
li teshik va kanallar 
bo'lgan kalla tubi bilan 
chegaralanib turadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Kalla qopqog‘ining zich moddadan tuzilgan tashqi va ichki yoki shi- 
shasimon plastinkasi bo'lib, ular orasida yupqa g'ovak modda joylash­
gan. Q'ovak moddadan vena kanallari o'tadi. Ichki plastinkada organik 
moddalar kamligidan mo'rt, tez sinuvchan bo'ladi. Shishasimon plastinka 
nomi ham ana shundan olingan.
Kalla suyagining miya bo'limi ensa suyagi, peshona suyagi, tepa 
suyaklari, ponasimon yoki asosiy suyak, g'alvir suyak va chakka suyak­
lardan tuzilgan. Tepa suyagi bilan chakka suyaklari bir juftdan bo'lib, 
boshqasi toq.
Kalla suyagining yuz bo'limi yuqori jag', tanglay suyagi, yonoq suyagi, 
burun suyagi, ko'z yoshi suyagi, pastki chig'anoq, dimog' suyagi, pastki 
jag' va til osti suyaklaridan tuzilgan.
E n s a s u y a g i (50-rasm) qisman kalla qopqog'ining orqa va pastki 
tomonini va uning asosini tashkil qilishda qatnashadi hamda oldingi to­
mondan ponasimon suyakka, tepa va chakka suyaklariga birlashgan. Ensa 
suyagi katta teshik orqali umurtqa kanaliga qo'shilib turadi.
Ensa suyagi pal- 
lasining tashqi tomo­
ni q a v a riq , ichki
yuzasi botiq bo'lib, 
j
я
egilgan serbar plas­
tinka — palladan 
iborat. Ensa suyagi­
ning tashqi yuzasi 
m a rk a zid a ta sh q i 
ensa 
d o ' mb o g ' i
bo'lib, uning ikkala 
tomonida ko'ndalang 
yo'nalgan g'adir-bu- 
dur chiziq ko'rinadi.
Shu 
c h iz iq d a n
yuqoriroqda parallel holda g'adir-budur chiziq, ensa do'mbog'idan past- 
da esa ensaning tashqi qirrasi joylashgan. Ana shu qirradan ikki yonbosh- 
ga ensa chiziqlari ketgan.
Pallaning ichki yuzasi o'rtasida ichki ensa do'm bog'i bo'lib, uning 
tepa va ikki yonbosh tomonlarida egatchalar ko'rinadi.
Katta ensa teshigining ikki yonboshidagi bo'laklaming pastki yuzasida 
joylashgan ellips shaklidagi bo'g'im do'mboqchalar orqali I bo'yin umurtq­
asining yuqori bo'g'im yuzasiga qo'shiladi. Ensa suyagining bo'g'im
do'mboqchalari o'rtasida til osti nervi o'tadigan kanal joylashgan. Do'mboqcha 
orqasida esa bo'yinturuq vena o'ymasi bo'ladi. Bu o'yma chakka suyagidagi 
ana shunday o'yma bilan qo'shilib, bo'yinturuq teshigini hosil qiladi.