O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

kindik atrofidagi venalar; 8, 9 -  bel venalari;
1 0 -  pastki kovak vena; / / - ichak tutqichning
pastki venasi; 12 - t o 'g 'r i ichak venalari; 1 3 -
ichki yonbosh vena; 14, 15 -  qorin devorining
pastki venalari; 16 -  umumiy yonbosh venasi;
17 -k in d ik ; 1 8 -  me’da venasi; 19, 20 -q o rin
ustki
ko'prik venasi; 21 yuqori kovak vena.
3. Q o p q a - k o v a k v e n a a n a s t o m o z i kindik atrofidagi vena 
chigallarining (ikkinchi punktdagi kovak-kovak anastomoziga qaralsin) 
jigam ing 
yumaloq boylami orqali qopqa venasiga qo'shilishidan hosil 
bo'ladi.
4. Q o p q a - k o v a k v e n a a n a s t o m o z i m e’da venalarining bir 
tomondan qizilo'ngach bilan (yuqori kovak vena sistemasi), ikkinchi to­
mondan qopqa venalari bilan qo'shilishidan vujudga keladi.
5. Q o p q a - k o v a k v e n a a n a s t o m o z i to 'g 'ri ichak yuqori 
venasining (ichak tutqich pastki venasi orqali qopqa venasiga quyiladi) 
to 'g 'ri ichak o 'rta venasi (pastki kovak vena sistemasi) bilan qo'shilishidan 
hosil bo'ladi.
Bu xildagi anastomozlar kovak vena sistemalari yoki qopqa venasida 
qon aylanishi qiyinlashgan (dimlanib qolgan) paytda yonlama (kollateral) 
qon aylanishini ta’minlaydi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

EMBRIONDA QON AYLANISHI
Embrionning rivojlanishi davrida homilaning o'sishi uchun kerakli
oziq moddalar, kislorod ona qoni 
Binobarin, bolaning tug'ilgun- 
cha bo'lgan davrdagi qon ayla­
n ish i o 'z ig a xos. Ju m la d a n , 
h o m ila u c h u n k e ra k li o z iq
m oddalar, kislorod ona qoni, 
uning bachadon arteriyasi orqali 
yo'ldoshga kirib, undan embrion 
(homila)ning kindik venasi orqali 
boradi. K indik venasi jig arg a 
yaqinlashganda ikkiga bo'linib, 
biri qopqa venasiga, ikkinchisi 
pastki kovak venasiga qo'shiladi 
(171-rasm).
Shunday qilib, onadan ke­
layotgan arterial (kislorodli) qon­
nin g b ir q ism i j ig a r o rq a li 
homilaning kindik venasiga, ik­
kinchi qism i esa em brionning 
pastki kovak venasiga tutashadi. 
Natijada arteriya qoni homila ta­
nasining pastki qismidan kelayot­
gan vena qoni bilan aralashib 
ketadi. Bu aralash qon pastki 
kovak venasi orqali yurakning 
o'ng bo'lm achasiga quyiladi. Bu 
yerdan qonning bir qismi bo'lm a­
chalar oraliq devoridagi ovalsi­
mon teshik orqali yurakning chap 
bo'lmachasiga o'tsa, ikkinchi qis­
mi o 'n g qo rinchaga quyiladi. 
O 'ng qorinchaga quyilgan qon 
esa o 'p k a 
arteriyasiga o'tadi. 
Lekin homilada o'p k a ishlamay 
turgani uchun o 'p k a g a yetib
borgan oz miqdordagi qon o'pka 
venasi orqali yurakning chap 
bo'lmachasiga quyiladi. O'pka ar- 
teriyasidagi qonning asosiy qismi 
Botallo arteriya yo'li orqali aorta-
orqali boradi.