O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta’lim vazirligi

116-rasm . Hiqildoq b o 'sh lig 'i.
1 -
 hiqildoq dahlizi; 2 - hiqildoq usti tog'ayi;
3 -
 soxta o v o z burmasi; 
4 -
 o v o z burmasi;
5 - qalqonsimon va cho'm ichsim on tog'aylar
o'rtasidagi muskul; 6 - uzuksim on tog'ay;
7 - hiqildoq bo'shlig'i; 
8 -
 qalqonsimon bez;
9 -h iq ild o q q a kirish teshigi; 
1 0 -
 hiqildoq
qorinchasi; / / - dahliz teshigi.
faqat havo o'tkazish a’zosi bo'lib 
qolmasdan, tovush chiqarish a’zosi 
hamdir. Nafas chiqarishda kekir- 
dakdan kelayotgan havo ovoz 
yorig'idan o 'ta turib ovoz boylam- 
larini titratadi, natijada tovush pay­
do bo'ladi.
Turlicha tovush (ovoz) paydo 
bo'lishi havo to'lqinining kuchiga 
va ovoz boylamlarining tebranish 
xususiyatiga bog'liq.
K E K IR D A K
Kekirdak
(traxeya, 117-rasm) uzunligi 9— 11 sm, diametri 15— 18 
mm keladigan naydan iborat bo'lib, VI bo'yin umurtqasining ro'parasida
bevosita hiqildoqdan boshlanadi, so'ngra 
ko'krak qafasining yuqori teshigi orqali 
ko'ks oralig'igacha borib, IV—V ko'krak 
umurtqalarining ro'parasida chap va o'ng 
bronxlarga ajraladi. Ana shu joy kekirdak 
ayrisi 
deb ataladi. Kekirdak joylashgan 
joyiga qarab bo'yin va ko'krak qismlari- 
ga bo'linadi. Kekirdakning bo'yin qismi­
ni old tomonidan pastki jag' osti muskul­
lari, qalqonsimon bez o'rab turadi. Ko'krak 
qismining old tomoni to'sh suyagi bilan 
chegaralangan. Kekirdakning orqa tomo­
nidan qizilo'ngach o'tsa, ikki yonboshida 
qon tomirlari va nervlar joylashgan.
117-rasm. Kekirdak va bronxlar.
I -
til osti suyagi; 
I, 3, 5 -
tog'aylar oraliq parda
va boylami; 
4 -