O’zbekiston Respublikаsi Oliy vа o’rtа mаxsus ta’lim vаzirligi

 
“-
yotgan, 
-
digan 
affiksi bilan yasalgan sifatdosh quyidagicha shakl va
vazifalarda ishlatiladi:
•
Sifatlovchi bo’lib keladi, 

---

11 
Qarsillab qulayotgan uy atrofida,mashxur donishmandning so’zini 
tinglayotgan yosh talabadek. 
•
Sifatlanmish tushirilib, uning grammatik ko’rsatkichlari sifatdoshga
qo’shiladi, otlashish yuz beradi.
Yuqoridagi tur qurilish tarkibida nisbatlovchi qatnashadi va tushum
kelishigi shakli qo’shilgan ushbu qurilmalar vositasiz to’ldiruvchi
vazifasida keladi. g tovushi bilan boshlanadigan sifatdosh
yasovchisi bilan bunday morfema qo’shiladigan asos oxiridagi tovush
orasida zich sintagmatik munosabat voqe bo’ladi. Bunday o’zaro ta’sir
natijasida ushbu morfemalarning allomorfemalari va shularga bog’liq
holda g fonemasining k,q allofonemalari yuzaga kelishi yuqorida bir
necha marta ta’kidlandi.”
“ O’zbek tilida ham sifatdosh nemis tilidagidek, ega, aniqlovchi, to’ldiruvchi,
kabi vazifalarda keladi. O’zbek tilida sifatdosh ega, to’ldiruvchi, hol
vazifalarida kelganda , nemis tiliga yot bo’lgan egalik va kelishik
qo’shimchalarini qabul qiladi, masalan:
Ega bo’lib; aytgani rost, kelgani to’g’ri. 
To’ldiruvchi bo’lib; uni Maskvadan kelganini eshitdim. 
Hol bo’lib; mening bormaganimdan u xafa. 
Lekin sifatdosh aniqlovchi va kesim vazifalarida kelganda , nemis
tilidagidek, egalik va kelishik qo’shimchalarisiz ham qo’llanishi mumkin,
masalan: 
Aniqlovchi bo’lib: kulgan qiz, ochilgan gul, 
Kesim bo’lib: u bu kitobni o’qigan.” 
Biz nemis yozuvchisi Jenni Erpenbekning “Heimsuchung” asari va uning Hafiza
Qo’chqorova tomonidan o’zbek tiliga tarjima qilingan tarjimasidagi