O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Xonandalik  uslubi

 -  vokal  musiqa  asarlarini  ijro  etish  yoʻli.  Xonanda 

ovozini  chiqarish  va  ishlatish  usullari,  ovozning  tuyey,  kenglik  koʻlami,  kuchi, 

jarangdorligi  va  boshqa  sifatlar  bilan  ajralib  turadi.  Yevropa  professional  vokal 

sanʼatida tovushni koʻkrakdan, tanglaydan chiqarish kabi usullar qoʻllaniladi

55

. 

Oʻzbek va tojik anʼanaviy ashulachiligida binigi (dimogʻdan chiqariladigan 

ovoz),  guligi  (tomoqdan  chiqariladigan  ovoz),  ishkami  (koʻkrakqorin  diafragmasi 

vositasida  hosil  qilinadigan  ovoz)  usullari  mavjud.  Asosiy  Xonandalik  uslubilari: 

kuychan  uslub,  unda  keng  ,  ravon  ohangdorlik  -  kantilena  asosiy  oʻrin  egallaydi; 

deklamatsiya  uslubi  -  nutq  intonatsiyasiga  yaqin  (rechitativ);  koloraturali  uslub, 

unda  kuylash  oʻz  xarakteriga  koʻra  kuyning  sozdagi  ijrosiga  yaqin  boʻladi  va 

xonandalikning tekst bilan aloqasi bir oz yoʻqoladi.