O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi

13-TOPSHIRIQ.  Insonlar bilan muomala qilishqoidalari 

Quyida o‘zaro munosabatlarda va tadbirkorlik faoliyatida albatta, rioya qilish 

zarur  bo‘lgan  hamda  muvaffaqiyat  eshigini  ochib  berishi  mumkin  bo‘lgan 

---

367 

 

ko‘nikmalar  va  turli  xil  insonlar  bilan  muomala  qilishning  ba‘zi  bir  qonun-

qoidalarini qisqacha holda keltirib o‘tamiz: 



 

Boshqa  insonlarni,  ular  kim,  qaerda  va  qanday  holatda  bo‘lganlariga 

qaramay, 

zinhor tanqid qilmang

. Haqiqatan ham, birovni tanqid qilish tamoman 

foydasiz,  chunki,  tanqid  qilinayotgan  inson  o‘z  obro`sini  yo‘qotmaslik  uchun 

o‘zini  turli  xil  usullar  bilan  himoya  qila  boshlaydi.  Insonlar  bilan  muloqot 

qilishning  yana  bir  muhim  siri  bor  bo‘lib,  unga  asosan,  insonlarga  biror  narsa 

qildirish  uchun  ularda  bunday  qilishga  istak  uyg‘otish  kerak  bo‘ladi.  Har  bir 

inson  boshqasidan  nimasi  bilandir  ustun  turadi  va  shuning  uchun,  ham  undan 

nimanidir o‘rganib olish mumkin. Shuning uchun, insonlardagi ijobiy jihatlarni 

topishga  urining    va  uning  bu  afzalliklari  haqida  rostguylik  bilan  chin 

dildangapiring. 



 

Insonlarga  ta‘sir ko‘rsatishning  birgina usuli bor, u ham  bo‘lsa  ular  nima 

hoxlayotganliklari  haqida  gapirish  va  bu  istaklarini  qanday  qondirishlari 

mumkinligini aytishdir.  



 

Agar,  Siz  insonlarga  qiziqish  bilan  yondoshsangiz  va  shunga  mos  holda 

ular  bilan  muomala  qilsangiz,  Sizni  hamma  erda  xursandchilik  bilan  qabul 

qiladilar.  O‘z  do‘stlaringizning  tug‘ilgan  kunlarini,  to‘ylari  bo‘lgan  sanani  va 

boshqa  muhim  kunlarni  yodda  tuting.  Xuddi  o‘sha  kunlarda  ularni  tabriklash 

yoki eslashni unutib qo‘ymang. Insonlarni  ular uchun  muhim  bo‘lgan kunlarda 

alohidahurmat 

vae‘tiborbilantabriklang. 

 



 

Kerakli 

odamlarning nimalarga juda ham ishqiboz ekanliklarini bilib 

oling  va  ular  bilan  shu  haqda  gaplashishni  boshlang  –  bunda  ular  Sizni  juda 

yaxshi  bilimdon  odam  ekan  degan  xulosa  chiqaradilar  va  ishingizning  bitishi 

anchaosonlashadi. 



 

Insonlarda  yaxshi  taa‘surot  qoldirishning  eng  oddiy  usuli  nima?  Boshqa 

insonlarda  yaxshi  taa‘surot  qoldirish va  ularning  Siz bilan  bo‘lgan  muloqotdan 

xursand  bo‘lishlari  uchun  ular  bilan  uchrashganda  va  muloqot  qilganda  ochiq 

chehra  bilan  jilmayib  turing  va  ich-ichingizdan  xursandchilik  his  eting  hamda 

---

368 

 

buni chin dildan qiling. Orzuingizdagi baxtingizga erishish uchun eng avvalo Siz 

o‘z fikrlaringizni boshqara olishingiz kerak bo‘ladi. 



 

Agar, shu ishni qilmasangiz, Sizning ishingizunchalikyurishmaydi! Agarda 

 

o‘z do‘stlaringizning  va  hamkorlaringizning nomini 

aniq 

bilmasangiz,    ular 

Sizni 

unchalik   hurmat  qilmaydilar 

  va   Siz 

 

bilan 

hisoblashmay 

qo‘yadilar, 

bu 

esa 

Sizga 

ancha 

noqulayliklartug‘diradi.Shuning uchun,  barcha   

 

tanish 

va 

 

do‘stlaringizning  nomlarini, 

oilalarini,  qiziqishlarini,  ish  sohalarini  va 

odatlarini,  siyosiyqarashlarinijuda  yaxshi  bilib  oling.  Chunki,  o‘rtacha  odamni 

eng avvalo uningismiqiziqtiradi va u bunga alohida ahamiyat beradi.  



 

Boshqalarga yaxshi odam bo‘lib ko‘rinishnig eng yaxshi usuli -ularni 

diqqat bilan tinglashdir. Iloji bo‘lsa faqat u so‘zlasin, Siz faqatgina uni tinglang va 

uning  fikrlarini  maqsadga  muvofiq  ravishda  yo‘naltirib  turing.  U  so‘zlayotgan 

chog‘da uning aytayotgan gaplari va fikrlari bilan juda 

ham  qiziqishingizni  ko‘rsating.  Jaxli  chiqib  ketgan  va  xafa  bo‘lgan  Xaridorni 

Sizning ishingizdan qoniqqan odamga aylantiring. Buninguchun: 

a)  Uning  barcha  gaplarini  birortasini  ham  qoldirmay  va  e‘tiroz  bildirmay 

eshiting; 

b) Albatta,Xaridor tomoni bo‘ling va Sizning magaziningizda (