O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

Glossariy  

Termin 

Terminology 

O‟zbek tilidagi sharxi  

chiziqli perspektiva  

 

 

tekislikdagi tasvirlash  

panorama perspektiva  

 

 

tsilindrik sirtlardagi 

tasvirlash 

 

gumbaz perspektiva

 

 

sferik (shar) sirtlardagi 

tasvirlash 

 

K  kartina tekisligi 

yoki kartina  

 

 buyum tekisligiga 

perpendikulyar tekislik, 

perspektiv tasvirni hosil 

qilishda xizmat qiladi 

kartina asosi –  

 

kartina va buyum 

tekisliklarining kesishish 

chizig‘i O

1

O

2

 bilan 

belgilanadi 

ko‘rish nuqtasi 

 

proektsiya markazi S – 

nuqta, kuzatuvchining 

ko‘zini joylashuvi 

ko‘rish nuqtasini asosi   

turish nuqtasi S

1

 –  buyum 

tekisligiga ko‘rish nuqtasini 

proektsiyasi  

bosh masofa 

 

bosh nur SP – ko‘rish 

nuqtasi S dan K kartina 

tekisligiga tushirilgan 

perpendikulyar uzunligi 

kartinaning bosh 

nuqtasi R 

 

bosh  nur  bilan  kartinaning 

kesishish nuqtasi;  

 

ufq (gorizont) tekisligi 

α 

 

ko‘rish  nuqtasi  S  orqali 

o‘tuvchi gorizontal tekislik  

 

buyumlar fazosi   

 

kartina tekisligining 

orqasida turgan, 

proektsiyalanayotgan 

buyumlar joylashgan fazo 

oraliq fazo 

 

kartina va neytral tekisliklar 

oralig‘i 

mavhum fazo  

 

neytral tekislikdan boshqa 

---

 

tomonda joylashgan fazo 

F nuqta uchrashuv 

nuqtasi 

 

Parallel to‘g‘ri 

chiziqlarning uchrashish 

nuqtasi 

 

Test savollari: 

1.  Perspektiv proektsiyada parallel to‘g‘ri chiziqlar nechta nuqtada uchrashadi? 

a)  bir nuqtada uchrashadi    

b) ikkita nuqtalarda uchrashadi  

c) uchrashmaydi   

d) cheksiz ko‘p nuqtalarda uchrashadi 

 

2.  Kartina  tekisligining  orqasida  turgan,  proektsiyalanayotgan  buyumlar  joylashgan 

fazo nima deb ataladi

? 

 

3. Kartina va neytral tekisliklar oralig‘idagi ... deb ataladi? 

      a)  buyumlar fazosi   

b)  mavhum fazo 

c)  oraliq fazo 

d)  neytral fazo 

 

4. Neytral tekislikdan boshqa tomonda joylashgan fazoga ... deyiladi.? 

      a)  buyumlar fazosi   

b)  mavhum fazo 

c)  oraliq fazo 

d)  neytral fazo 

 

5. ... – tekislikda  tasvirlash. 

a)  gumbaz perspektiva 

b)  panorama perspektiva  

c)  chiziqli perspektiva  

   d)  kinoda tasvirlash 

 

6. ... – sferik (shar) sirtlardagi tasvirlash.. 

a)  gumbaz perspektiva 

b)  panorama perspektiva  

c)  chiziqli perspektiva  

   d)  kinoda tasvirlash 

 

7. ... – tsilindrik  sirtlardagi tasvirlash. 

a)  gumbaz perspektiva 

b)  panorama perspektiva  

c)  chiziqli perspektiva  

   d)  kinoda tasvirlash 

 

8.... – ko‘rish nuqtasi S orqali o‘tuvchi gorizontal tekislik. 

---

 

a)  Ufq (gorizont) tekisligi α ayqash 

b)  Neytral tekislik β 

c)  K  kartina tekisligi yoki kartina  

d)  Buyumlar tekisligi H 

 

9. ... – proektsiyalash ob‘ekti joylashgan gorizontal proektsiyalar tekisligi  

a)  Ufq (gorizont) tekisligi α ayqash 

b)  Neytral tekislik β 

c)  K  kartina tekisligi yoki kartina  

d)  Buyumlar tekisligi H 

 

10....  –  buyum  tekisligiga  perpendikulyar  tekislik,  perspektiv  tasvirni  hosil  qilishda 

xizmat qiladi 

a)  Ufq (gorizont) tekisligi α ayqash 

b)  Neytral tekislik β 

c)  K  kartina tekisligi yoki kartina  

d)  Buyumlar tekisligi H 

 

11. ... – ko‘rish nuqtasi  S orqali o‘tuvchi K kartina tekisligiga parallel tekislik. 

a)  Ufq (gorizont) tekisligi α ayqash 

b)  Neytral tekislik β 

c)  K  kartina tekisligi yoki kartina  

d)  Buyumlar tekisligi H