O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

 

16.2. Perspektivani qurishda kartina tekisligi va ko‟rish nuqtasini ratsional 

holatini tanlash 

 

Perspektiv tasvirning yaqqoligi kartina va ko‘rish nuqtasini to‘g‘ri 

tanlanganligiga bog‘liq bo‘ladi. 

Kartina  tekisligining  asosi  (O1O2)  rejadagi  (ko‘p  hollarda  bosh  fasad) 

16.4 шакл 

---

 

inshootning tomonlaridan biriga αº = 25…35º burchak ostida joylashishi lozim (16.5 

shakl).  Kartina  tekisligi  odatda  tasvirlanayotgan  ob‘ektning  vertikal  qirralarining 

birida joylashadi.  

Ko‘rish nuqtasi quyidagi shartlarga amal qilgan holatda tanlanadi. 

 

1.  Ko‘rish  burchagi  αº    -  20…60º  atrofida  bo‘lishi  (perspektiv  tasvirning 

yaqolligi φº = 28…60º). 

 

2. Kartinaning bosh nuqtasi R tasvirlanayotgan ob‘ektning uchdan bir 

kengiligida bo‘lishi (ya‘ni o‘rtacha 2

0

3

0 

kesma). 

Perspektiv tasvirning ko‘rinishi ufq chizig‘ini balandligiga bog‘liq bo‘ladi. 

Ko‘rish  nuqtasi  S'  odam  bo‘yiga  balandligi  (1,5...1,7  m)da  joylashgan 

bo‘lsa, normal ufq perspektivasi deyiladi (16.6 shakl. a).  

Agar,  ko‘rish  nuqtasi      S''  odam  bo‘yidan  balandda  (16.5  shakl),  o‘rtacha 

inshoot  balandligining  uchdan  bir  qismida  joylashgan  bo‘lsa,  yuqori  ufq 

perspektivasi deyiladi (16.6 shakl, b ga qarang). 

Agar ko‘rish nuqtasi   S''' (16.5 shakl) tasvirlanayotgan ob‘ekt dan 100 metr 

balandda  (16.6  shakl.  v)  joylashgan  bo‘lsa,  qush  uchish  balandligi  perspektivasi 

deyiladi. 

Nol ufq perspektivasi (16.6 shakl, g) deb Hbuyumlar tekisligida perspektiv 

tasvirni joylashishiga aytiladi (16.5 shakl S nuqta). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

16.5 шакл 

---