O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti

Ma’ruza mashg’ulotlari multimediya qurilmalari bilan jixozlangan auditoriyada akadem. guruhlar oqimi uchun oʻtiladi.

2.2. LABORATORIYA MASHG’ULOTLARI

№	Mavzu nomi va uning qisqacha mazmuni	Soat
I – SEMESTR
	Laboratoriyasida ishlash xavfsizlik tеxnikasi qoidalari. Laboratoriyasida ishlatiladigan asbob-uskunalar va shisha idishlar.	2
I.	Oksidlanish va eterifikatsiya reaksiyalari. Reaksiya mexanizmlari.	10 s
	Kollokvium №1	2
	Tajriba №1. p-Ksilolni oksidlash bilan tereftal kislota olish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash. Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
	Tajriba №2. Tereftal kislotadan dietil tereftalat olish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash. Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
II.	Xlormetillash reaksiyasi. Grinyar reaksiyasi va uning yordamida karbon kislotalar olish. Reaksiya mexanizmlari.	10s
	Kollokvium №2	2
	Tajriba №3. Xlormetilnaftalin sintez kilish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash. Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
	Tajriba №4. Xlormetilnaftalindan α-naftilsirka kislota olish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash. Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
III.	Spirtlarning olinishi. Tuyinmagan spirtlar xossalari. Reaksiyalarning mexanizmlari.	10s
	Kollokvium №3	2
	Tajriba №5. Allil spirtii sintez kilish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash. Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
	Tajriba №6. Allil spirtidan allil xlorid olish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash. Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
IV.	Kondensatsiya reaksiyalari. Reaksiyalarning mexanizmlari.	4s
	Kollokvium №4	2
	Fenolftaleinni sintez kilish va uning xossalarini o‘rganish.	2
I semestr bo`yicha tajribalar soni: 6 ta, kollokviumlar soni: 4 ta
I semestr bo`yicha jami soat:		36s
II – SEMESTR
I.	Oddiy va murakkab efirlar olish usullari va reaksiyalarning mexanizmlari.	8s
	Kollokvium №1	2
	Tajriba №1. Fenoksisirkani sintez kilish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash.	2
	Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
II.	Atsillash reaksiyalari. O-, N-, S-atsillash reaksiyalari va ularning mexanizmlari.	8s
	Kollokvium №2	2
	Tajriba №2. p-Atsilamikofenolni sintez kilish.	2
	Sintez qilingan moddani ajratish va tozalash.	2
	Sintez bo’yicha hisobot topshirish.	2
III.	Paxta chigitidan gossipol moddasini ajratib olish bo`yicha tajribalar.	6s
	Tajriba №3. Ekstraksiya usuli bilan gossipolni yog‘sizlantirish va gossipolni yog‘ga o‘tkazish.	2
	Gossipolni ishqor eritmasi bilan chuktirish va uni sof holatda ajratib, muz sirka kislotasi ta’siri ostida cho‘ktirish.	2
	Gossipolni muz sirka kislotasi ta’siri ostida cho‘ktirish.	2
IV	Gossipolning aldegid guruxhari bo‘yicha anilin ta’siri ostida dianilingossipol olish.	6s
	Tajriba №4. Gossipolni qayta kristallash.	2
	Xromatografiya usulida olingan moddaning tozaligini aniqlash,	2
	Tozalab olingan UB spektrini o‘rganish. Tajriba yakuni bo’yicha hisobot topshirish.	2
V.	Shirinmiya ildizidan glitsirrizin kislotasinnng monoammoniyli tuzini olish.	8s
	Tajriba №5. Shirinmiyani maydalash va suv bilan ekstraksiya kilish.	2
	Shirinmiyadan texnik glitsirrizin kislotasini cho‘ktirish.	2
	Glitsirrizin kislotasini uch ammoniyli tuzini olish va uni bir ammoniyli tuziga o‘tkazish.	2
	Tajriba yakuni bo’yicha hisobot topshirish.	2
II semestr bo`yicha jami soat:		36s
O`quv yili bo`yicha jami tajribalar soni: 11 ta, kollokviumlar soni: 6 ta
O`quv yili bo`yicha jami soat:		72 s

Laboratoriya mashg’ulotlari laboratoriya jixozlari bilan jixozlangan auditoriyalarda har bir akadem. guruh uchun alohida oʻtiladi. Mashg’lulotlar faol va interfaol usullar yordamida oʻtiladi.
2.3. Seminar mashg’ulotlari ro’xati

№	Sеminar mavzusi	soat
II – SEMESTR
1.	Nitro birikmalar, sinflanishi, tuzilishi, xossalari.	2
2.	Aldegid va ketonlar, sinflanishi, tuzilishi, xossalari.	2
3.	Fazalararo kataliz, asoslari, mexanizmi.	2
4.	Geteroiiklik birikmalar, sinflanishi, tuzilishi, xossalari.	2
5.	Tabiiy polifenolar, ularni biogenetik priitsipi buyicha sinflanishi. С6-С1, С6-С3, С6-С3-С6 guruxlar tuzilishi, ajratib olish usullari, kimyoviy xossalari.	2
6.	Flavanoidlar, tarqalishi, ajratib olinishi, tuzilishi, xossalari, axamiyati.	2
7.	Terpenlar. Mono-, di-, tri-, tetraterpenlar. Sinflanish priniinlari, kimyoviy xossalari, ishlatilishi. Politerpenlar, kauchuklar.	2
8.	O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan feromon tutkichlar, komplektatsiyasi, qo‘llanilishi.	2
Semester bo`yicha jami:		16s

Seminar mashg’lulotlar multimediya qurilmalari bilan jixozlangan auditoriyada har bir akadem. guruh uchun alohida oʻtiladi. Mashg’ulotlar faol va interfaol usullar yordamida oʻtiladi, “Keys-stady” texnologiyasi ishlatiladi, keyslar mazmuni oʻqituvchi tomonidan belgilanadi. Koʻrgazmali materiallar va axborotlar multimediya qurilmalari yordamida uzatiladi.

2.4. Mustaqil ish mavzulari

№	Mаvzuning nomi va qisqacha mazmuni	sоаt
I – SEMESTR
	Laboratoriya va seminar mashg`ulotlariga tayyorgarlik ko`rish.	24
	Nitrobirikmalar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Aminlar, tuzilishi, olinishi vaxossalari	4
	Diazobirikmachar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Metallorganik birikmalar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Geterofunksional birikmalar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Geteroiiklik birikmalar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Oddiy bifunksional tabiiy birikmalar. tuzilishi. olinishi va xossalari	4
Semestr bo`yicha jami:		52s
II – SEMESTR
	Laboratoriya mashg`ulotlariga tayyorgarlik ko`rish.	18
	Fenol birikmalar,tuzilishi, olinishi vaxossalari	4
	Alkaloillar va porfirinlar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Tabiiy birikmalar asosidaishlab chikilgal lori vositalar	4
	Antibiotiklar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Feromonlar. tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Fenolokislotalar va aminospirtlar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Terpen va ternenoidlar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
	Seskviterpenlar, tuzilishi, olinishi va xossalari	4
Semestr bo`yicha jami:		50 s
O`quv yili bo`yicha jami soat:		102s

Mustaqil oʻzlashtiriladigan mavzular boʻyicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlanadi va uni taqdimoti tashqil qilinadi.
4. Fan boʻyicha kurs ishi.

Kurs ishi fan mavzulariga taaluqli masalalar yuzasidan talabalarga yakka tartibda tegishli (variantlangan) topshiriq shaklida 5 semestrda beriladi. Kurs ishining hajmi 20 betdan kam boʻlmasligi, A4 formatdagi varaqlarda yozilishi va tikilib rasmiylashtirilishi lozim. Kurs ishini bajarish tartibi kafedraning uslubiy qoʻllanmasida keltirilgan.
Kurs ishi (loyixasi) uchun taxminny mavzular:

1. Allil spirti, olinishi, tuzilishi xossalari .

2. Allil xlorid, olinishi, tuzilishi, xossalari.

3. Allilfenollar, olinishi, tuzilishi, xossalari .

4. Nitrobo‘yoqlar, olinishi, tuzilishi, xossalari .

5.Azobuyoklar, olinishi, tuzilishi, xossalari.

6.Propargil spirt, olinishi, tuzilishi, xossalari.

7.Stirol, olinishi, tuzilishi, xossalari.

8.Vinilxlorid, olinishi, tuzilishi, xossalari.