O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi

 
 
 
 
 
4
Callister William D. Jr., Materials Science and Engineering, an Introduction. Wiley and Sons.UK 2014 (514-522 rages.) 
Polimerlar va ularning strukturasi
Polietilen molekulasining tuzilishi 

---

149 
Polimer makromolekulalarining kristall panjara xosil qilishi 
Polimerlarning yarimkristallik struktura ko‘rinishi 
Polimerlarning maxsulotlarni o‘rashda sellofan sifatida qo‘llanishi 

---

150 
Transmission elektron mikroskopiya usulida olingan kauchukdagi 
sferolitning ko‘rinishi. Kristallangan lamelyalar o‘lchami 10nm bo‘lgan, radial 
yo‘nalishda markazdan tarqalgan murakkab zanjirlardan xosil bo‘lgan. (30000 
marta kattalashtirilgan). Fotosurat P. J. Phillips tomonidan taqdim etilgan ( P. J. 
Phillips First published in R. Bartnikas and R. M. Eichhorn, Engineering 
Dielectrics, Vol. IIA, Electrical Properties of Solid Insulating Materials: Molecular 
Structure and Electrical Behavior, 1983. Copyright ASTM, 1916 Race Street, 
Philadelphia, PA 19103. Reprinted with permission) 
Tabiiy polimerlar qadimgi zamondan bizga ma’lum, bular yog‘och, rezina, 
paxta, jun, charm, shoi. Ularning boshqa turlari (oqsillar, enzimlar, proteinlar va 
x.k.) usimliklar va tirik jonzodlarning biologik va fizeologik jarayonlarida kotta rol 
o‘ynaydi. 
Tadqiqotlarning zamonaviy usullari poolimerlarning tuzilishini o‘rganishni 
imkonini berdi va turli yangi polimerlar kashf etishga sharoit yaratdi. Turmushda 
ishlatiladigan rezinalar, plastmassalar, tolalar sintetik polimerlar turkumiga kiradi. 
Va buni rivojlanishi ikkinchi jaxon urushidan kein keskin rivojlangan. Sintetik 
polimerlarni olinishi tabiiy polimerlardan ko‘ra arzonroq ammo lekin xossalari
tabiiy polimerlarnikidan bir qancha yuqori bo‘lishi mumkin. Kup soxalarda 
polimerdar yog‘och va metallarni qoniqarli darajada o‘rni boskan. Metall va 

---

151 
keramik materiallar kabi polierlar xossalari ularning strukturasiga bog‘liq. Mazkur 
bobda polimerlarning molekulyar tarkibi va kristallik strukturasi tuzilishiga 
bag‘ishlangan.