MAVZU : UMUMJAHON SAVDO TASHKILOTI VA O‘ZBEKISTON. REJA:
KIRISH
1. Jahon savdo tashkiloti haqida.
2. Jahon savdo tashkilotining O‘zbekiston uchun afzallik taraflari.
3. Jahon savdo tashkilotiga qo'shilish: qo'shilish jarayoni hamda uning qonuniy asoslari.
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.
KIRISH. Savdo siyosatini yuritishda to'liq avtonomiyaga ega bo'lgan har qanday davlat yoki bojxona hududi JSTga qo'shilishi mumkin, ammo JST a'zolari shartlar bo'yicha kelishib olishlari kerak. Keng ma'noda ariza to'rt bosqichdan o'tadi: Birinchidan, a'zolikka murojaat etayotgan hukumat savdo-iqtisodiy siyosatining JST shartnomalariga ta'sir ko'rsatadigan barcha jihatlarini tavsiflashi kerak. Bu JSTga mamlakatning arizasi bilan ishlaydigan ishchi guruh tomonidan ko'rib chiqiladigan memorandumda taqdim etiladi. Ushbu ishchi partiyalar JSTning barcha a'zolari uchun ochiq. Ikkinchidan, ishchi partiya printsiplar va siyosat bo'yicha yetarlicha yutuqlarga erishganda, istiqbolli yangi a'zo va alohida mamlakatlar o'rtasida parallel ikki tomonlama muzokaralar boshlanadi. Ular ikki tomonlama, chunki turli mamlakatlar turli xil savdo manfaatlariga ega. Ushbu muzokaralar tarif stavkalari va bozorga kirishning o'ziga xos majburiyatlarini hamda tovar va xizmatlar sohasidagi boshqa siyosatni o'z ichiga oladi. Yangi a'zoning majburiyatlari, JST ning barcha a'zolariga nisbatan kamsitilmaslikning odatiy qoidalariga binoan teng ravishda tatbiq etilishi kerak, garchi ular ikki tomonlama muzokara qilinsa ham. Boshqacha qilib aytadigan bo'lsak, muzokaralar JSTning boshqa a'zolari yangi a'zoga qo'shilish paytida kutishlari mumkin bo'lgan foyda (eksport imkoniyatlari va kafolatlar shaklida) ni belgilaydi. (Muzokaralar juda murakkab bo'lishi mumkin. Aytishlaricha, ba'zi hollarda muzokaralar deyarli ko'p tomonlama savdo muzokaralarining butun raundiga teng). Uchinchidan, ishchi guruh talabnoma beruvchining savdo rejimini o'rganib chiqqandan so'ng va bozorga kirish bo'yicha ikki tomonlama parallel muzokaralar yakunlangandan so'ng, ishchi guruh qo'shilish shartlarini yakunlaydi. Ular hisobotda, a'zolik shartnomasi loyihasida ("qo'shilish protokoli") va bo'lajak a'zoning majburiyatlari ro'yxatlarida ("jadvallar") keltirilgan. Nihoyat, hisobot, protokol va majburiyatlar ro'yxatidan iborat yakuniy paket JST Bosh kengashi yoki Vazirlar konferentsiyasida taqdim etiladi. Agar JST a'zolarining uchdan ikki qismining ovozi yoqlab chiqsa, ariza beruvchi protokolni imzolashda va tashkilotga qo'shilishda erkindir. Ko'pgina hollarda, mamlakatning o'z parlamenti yoki qonun chiqaruvchi organi a'zolikni tugatguncha shartnomani tasdiqlashi kerak.