Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

O‘ng (chap) bilan oyoqlarni ochib tayanishdan chap (o‘ng) oyoqni oldinga 
o‘tkazib  orqaga burilib tayanish 
Bajarish  texnikasi.  O‘ng  (chap)  qo‘lni  o‘tkazib  pastdan  ushlash  va  tana 
og‘irligini  shu  qo‘lga  o‘tkazish.  Ketma-ket  boshni,  elkani,  tana  va  oyoqni  burilish 
tomonga  burib,  songa  va  qo‘llarga  tayanib,  chap  (o‘ng)  qo‘lni  chap  (o‘ng)  oyoqda 
oldinga siltanib o‘tish bilan bir vaqtda tushirib, orqaga burilib tayanishni yakunlash  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
O‘rgatish ketma-ketligi. 
 
1. Gimnastika tayog‘ida burilishni aks ettirish. 
 

---

2.  Gimnastik  o‘rindiqda  o‘ng  bilan  oyoqlarni  ochib  tayanishdan,  chapga 
oldinga siltanib o‘tish bilan orqaga burilib tayanib yotish (qo‘llar o‘rindiqda, oyoqlar 
polda). 
3. Past turnikda, o‘ng bilan oyoqlarni ochib tayanishdan, chapda siltanib o‘tish 
bilan orqaga burilib tayanish. 
4. SHuning o‘zi o‘rta va baland turnikda. 
Xatolar. 
1. Burilishni bajarishda oyoqlarni bo‘shashishi va tushib ketishi. 
2. Oldinga siltanib o‘tishni bajaruvchi oyoqning bukilishi. 
Extiyotlash  va  yordam.  Atrofida  orqaga  burilish  bajariladigan  oyoq 
panjalaridan ushlab yordam beradi. 
Nazorat darsi uchun kombinatsiya. 
1. Osilishdan kuch bilan ko‘tarilib tayanish – 3,0 b. 
2. O‘ngda siltanib o‘tib o‘ng bilan oyoqlarni ochib tayanish – 0,5 b. 
3.  CHap  oyoqda  oldinga  siltanib  o‘tish  bilan  o‘ngga  aylanib  orqaga  burilib 
tayanish – 1,0 b. 
4. Osilishga tushish va kuch bilan ko‘tarilib to‘ntarilib tayanish – 3,0 b. 
5. Oldinga bukilib osilishga tushish va orqaga siltanish – 0,5 b. 
6. Oldinga siltanish va orqaga siltanish bilan 90˚ ga burilib sakrab tushish – 2,0 
b. 
 Bukilib-yozilib  tebranish  va  yoy  shaklida  siltanish  —  etarli  ko‘lamda 
tebranishni ta’minlaydigan harakatlardir. 
Gimnastikachi  osilish  holatidan  qorin  pressi  va  son  oldi  muskullarini 
taranlatancha  oyoqlarini  burchak  hosil  qilgunga  qadar  ko‘taradi  (gorizontal 
holatgacha ko‘tarish shart emas, o‘tmas burchak qilib ko‘tarish ham mumkin. Keyin 
keskin, qisqa harakat bilan oyoklarini pastga yo‘naltiradi va bel qismidan kerilgunga 
kadar  orqaga  siltaydi.  Bunday  harakatlar  tananing  old  yuzalikdagi  muskullarini 
cho‘zadi  va  keyinchalik  tos-son  va  elka  bo‘g‘inidan  (bu  anatomik  jihatdan  elka 
bo‘g‘ini uchun yozilish bo‘ladi) shunindek, umurtqa pog‘onasining bel qismidan tez 
bukilish uchun yordam beradi. 
YOzilish  tugashi  bilan  bukilishni  boshlash  zarur  (shug‘ullanishni  ya’ni 
boshlovchilarda  eng ko‘p uchraydigan xato—orqaga  siltangancha  to‘xtab qolishdir). 
Bukila  borib,  gimnastikachi  imkoniyati  boricha  tezroq  oyoklarini  turnik  rifiga 
tizzadan  boldir  o‘rtasidan  bo‘lsa,  yana  ham  yaqshi)  yaqinlashtirishga  harakat  qiladi 
va  butun  tana  oldinga      qadar  oyoqlarni  shu  holatda  ushlab  turadi,  tos-son  va  elka 
bo‘g‘inidan  to‘g‘rilanib,  oyoqlarni  oldinga  va  yuqoriga  keskin  yo‘naltiradi.  Bunda 
butun  tana  oldinga  tebranishning  so‘nggi  nuqtasi  holatida  bo‘lishi  kerak.  Bunda  ke-
rishish  yaramaydi.  Kerishishga  yo‘l  qo‘ymaslikning  yaxshi  uslubiy  usuli— 
shug‘ullanuvchilarga oyoq uchlariga qarashni tavsiya qilishdir.