O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent Moliya instituti

Kasbiy javobgarlik
- chet el tajribasida vrachlarning, advokatlarning, 
auditorlarning, notariuslarning, buxgalter, arxitektor va boshqa kasb egalarining 
uchinchi shaxsga zarar keltirish kasbiy javobgarligini sug‗urtalash shartnomasini 
tasdiqlaydigan sug‗urta polisining atalishi. Ushbu kasb egalari xususiy amaliyot 
bilan shug‗ullanganlarida, ularda sug‗urta polisining bo‗lishi majburiydir. 
Kvota
 
- 1) bir necha sug‗urta kompaniyasi tomonidan birgalikda tegishli 
ob‘ekt sug‗urtalanayotganda, bitta sug‗urta kompaniyasiga to‗g‗ri keladigan hissa. 
Bunday xolatda har bir sug‗urta kompaniyasiga tegishli kvota yagona sug‗urta 
polisida o‗z aksini topadi; 2) qayta sug‗urtalash kompaniyasini qayta 
sug‗urtalashda qatnashish hissasi. 
Kvotali qayta sug‘urtalash
- sug‗urta kompaniyasi qayta sug‗urtalovchi 
kompaniya bilan kelishgan holda unga risklarni bir qismini beradi. Bu operatsiya 
kvota shartnomasi orqali rasmiylashtiriladi. Qayta sug‗urtalovchi kompaniyaga 
sug‗urta mukofotini tegishli qismi beriladi va qayta sug‗urtalovchi kompaniya 
proporsional ravishda ko‗rilgan zararni qoplashda ishtirok etadi. 
Kovernota
- sug‗urta vositachisi tomonidan sug‗urtalanuvchiga beriladigan va 
sug‗urtalanuvchining sug‗urta shartnomasi tuzishini tasdiqlovchi xujjat. Ushbu 
xujjatda ko‗rsatilgan muddat mobaynida sug‗urta brokeri sug‗urtalanuvchiga 
sug‗urta polisini berishi shart. CHunki, kovernota sug‗urta kompaniyasi uchun 
yuridik kuchga ega bo‗lgan xujjat hisoblanmaydi. 
Kombinatsiyalangan sug‘urta
- bir necha sug‗urta turlari bo‗yicha sug‗urta 
qoplamasi sharti. 
Komissiya haqi
- mijozlarni sug‗urtaga tortganligi uchun sug‗urta 
kompaniyasi tomonidan vositachilarga (sug‗urta brokeri, agent) to‗lanadigan haq. 
Komissiya haqining miqdori sug‗urtaning turiga va kelib tushgan badalning 
xajmiga bog‗liq holda sug‗urta badaliga nisbatan foizlarda to‗lanadi. 
Konosament
- dengiz transportida yuklarni tashish shartlarini ifodalovchi 
xujjat. Konosament shartnoma mavjudligi faktini va yuk tashuvchini yukni qabul 
qilib olganligini tasdiqlovchi xo‗jjat. Konosamentga imzo chekishi bilan yukni 
saqlash, uni tegishli manzilga etkazish mas‘uliyati to‗laligiga yuk tashuvchi kema 
zimmasiga o‗tadi. Imzolangan konosamentning asl nusxasi sotib oluvchiga 

---

353 
yuboriladi va ushbu xo‗jjat unga tegishi bilan sotib oluvchi yukning huquqiy egasi 
hisoblanadi. 
Kumulyasiya
- bir qancha yirik sug‗urta summali ob‘ektlarning bitta sug‗urta 
hodisasi tufayli zarar ko‗rishi extimolligini nazarda tutuvchi sug‗urta risklarini 
yig‗indisi.