O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

 
Xarajatlarning vazifa jihatdan tasnifi ikki darajadan iborat:
 
Vazifa jihatdan tasnifning birinchi darajasi (bo‗limlar) davlatning asosiy 
vazifasini bajarish uchun moliyaviy resurslarning yo‗nalishini aks ettiradi. Kichik 
bo‗limlar vazifa jihatdan tasnifning ikkinchi darajasi hisoblanib, davlat vazifalarining 
bajarilishida byudjet mablag‗larining bo‗limlar doirasidagi yo‗nalishini aniqlash-
tiradi. 
 
Vazifa jihatdan tasnifning kichik bo‗limlarining tuzilishi davlatning asosiy 
vazifalarini aniqlashtirish tamoyiliga asosan qurilgan.
 
Vazifa jihatdan tasnifning kodi 7 ta raqamdan iborat bo‗lib, shundan 4 ta raqam 
–bo‗lim, 3 ta raqam esa – kichik bo‗limdir.
 
Vazifa jihatdan tasnifning bo‗limlari va kichik bo‗limlari yagona bo‗lib, 
byudjet jarayonining barcha ishtirokchilari tomonidan O‗zbekiston Respublikasi 
davlat byudjetini tuzish, tasdiqlash va ijro qilishda foydalaniladi.
 
Iqtisodiy xarajatlar tasnifi O‗zbekiston Respublikasi barcha darajadagi 
byudjetlari xarajatlarini xo‗jalik belgilari, ishlab chiqarish elementlariga ko‗ra 
farqlashni nazarda tutadi, davlat boshqaruvida amalga oshirilayotgan xarajatlarning 
iqtisodiy mazmunidan kelib chiqib byudjet xarajatlari yo‗nalishlarini belgilab beradi. 
Davlat byudjetining iqtisodiy xarajatlar tasnifi tuzilmasi quyidagi ko‗rinishda bo‗ladi:
 
Toifa 
Modda va kichik modda 
Element 
xx 
xx 
xxx 
Iqtisodiy xarajatlar tasnifi toifalar, moddalar va kichik moddalar kodlarini o‗z 
ichiga olgan 7 raqamdan iborat.
 
toifa – 2 ta raqam;
 
modda – 1 ta raqam;
 
kichik modda – 1 ta raqam;
 
element – 3 ta raqam.
 
Misol uchun:
41 00 000 ―Ishchilar mehnatiga haq to‗lash‖ toifasi mehnat 
qonunchiligiga muvofiq byudjet tashkilotlari ishchilariga bajargan (bajarilayotgan) ishiga 
pul yoki natura ko‗rinishda taqdirlash lozim bo‗lgan xarajatlarni aks ettiradi. Mazkur 
toifaga ijtimoiy sug‗urta dasturiga ishchilar nomidan ish beruvchilarning amalga 
oshiradigan ―Ish haqi‖ (41 10 000) va ―Ijtimoiy ehtiyojlarga ajratmalar/badallar‖ (41 20 
000) moddalari kiradi. 
 

---

94 
41 10 000 ―Ish haqi‖ moddasi ish beruvchi tomonidan davlat xizmatchilariga 
beriladigan barcha to‗lovlarni o‗z ichiga oladi va unga 41 11 000 ―Pul shaklidagi ish 
haqi‖ kichik moddasi ham kiradi.
 
41 11 000 ―Pul shaklidagi ish haqi‖ kichik moddasi quyidagi elementlardan 
iborat: 41 11 100 ―Asosiy ish haqi‖, 41 11 200 ―Ish haqiga ustama va qo‗shimcha 
to‗lovlar‖, 41 11 210 ―Umumta‘lim, o‗rta maxsus, kasb-hunar ta‘limi muassasalari-
ning o‗rnak ko‗rsatgan xodimlarini rag‗batlantirishning Direktor jamg‗armasi 
mablag‗lari‖, 41 11 220 ―Tibbiyot tashkilotlari xodimlariga ustama va qo‗shim-
chalar‖.
 
Davlat byudjeti taqchilligini moliyalashtirishmanbalari tasnifi. 
Davlat byudjeti 
taqchilligini moliyalashtirish manbalari tasnifi ularni moliyalashtirishning 
ichki va 
tashqi manbalari
bo‗yicha guruhlanishidan iborat. 
Davlat byudjeti taqchilligini moliyalashtirish manbalari tasnifi quyidagilardan 
tashkil topadi: