O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Oqibati.
O'tkir nefritda butunlay sog'ayish kuzatiladi. O'tkir nefrit 
kasalligida o'lim deyarli sodir bo'lmaydi. U faqat miyaga qon quyilishi, 
yurak faoliyatining buzilishi, o'pka yallig'lanishi kabi asoratlar yuz 
beradi. O'tkir nefrit 1/3 hollarda surunkali turga o'tadi. O'tkir nefritning 
oqibati ma'lum darajada kasallikning erta aniqlanishi va to'g'ri 
davolanishiga bog'liq. Hozirgi vaqtda kortikosteroidlar qo'llanilishi 
tufayli kasallikning surunkali turga o'tishi kamaydi, O'tkir davrda 
kasallar ish qobiliyatini yo'qotadilar, shu sababli ular kasalxonada 
yotishlari kerak. Tipik kechishida 2-3 oydan keyin to’la tuzaladi va 
bemorlarning ishlash qobiliyati tiklanadi.
Profilaktikasi
o'tkir nefritning oldini olish asosan o'tkir 
infektsiyali 
(angina, faringit, tonzilit va b.q.) 
kasalliklardan saqlanish va ularni o'z 
vaqtida davolash, infektsion o'choqlarni bartaraf qilish va uzoq, kuchli 
sovuq namlik ta'siridan saqlanishga qaratiladi. Siydik sindromi va 
albumin qoldig'i bo'lsa o'tkir nefrit kasalligi bilan og'rigan bemorlar 
dispanser 
kuzatuvi
da turish kerak. Kasallik qaytarilmasligi uchun 
tanadagi infektsion zararlanishlarning oldini olish lozim. Kasal yil 

---

411 
davomida sovqotish, ayniqsa, nam, sovuq ta'siri bilan bog'liq bo'lgan 
ishlardan o'zini asrashi kerak. 
Surunkali glomerulonefrit 
Surunkali glomerulonefrit - ikala buyrak koptokchalarining uzoq 
davom etadigan immunoallergik yallig'lanishidir. Bu kasallik buyrak 
koptokchalarining asta-sekin shikastlanishi hisobiga buyrak faoliyati 
susayishi, 
arterial 
qon 
bosimining 
oshishi 
va 
buyrak 
yetishmovchiligining rivojlanishi bilan ifodalanadi. 
Etiologiyasi.
Surunkali nefrit o'tkir glomerulonefritdan so'ng va birlamchi surunkali 
glomerulonefrit sifatida ham rivojlanadi. Surunkali glomerulonefrit 
immun tabiatli kasallik bo'lib, zardoblar, vaktsinalar, antigenlar, zaharli 
moddalar, ba'zi dorilar (gentamitsin), sovuq ta'sirida rivojlanadi. Ba'zi 
dorilar «o'tkir» zaharli buyrak kasalligigagina emas, balki 
glomerulonefrit rivojlanishiga ham olib keladi. Surunkali glomeru-
lonefrit, zaxm, bakterial endokardit, gemoragik vaskulit, tugunli 
periartrit, sistemali qizil bo’richa, sistemali sklerodermiya kabi tizimli 
kasalliklar va boshqa kasalliklar natijasida ham rivojlanadi. Kasallik 
angina, faringit, sinusit kabi surunkali infeksiya o’choqlaridan infeksiya 
gematogen, limfogen yo’llar orqali o’tishi natijasida ham rivojlanadi. 
Patogenezi.
Nefritning 
surunkali 
ko'rinishi 
makroorganizmdagi 
immunologik, ayniqsa, autoimmun o'zgarishlar darajasiga bog'liq.