O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. X. Abdurahmonov, sh. R. Xolmo‘minov

Barqarorlik bosqichida 
avvalgi davrlarda erishilgan muvaffa-
qiyatlarni mustahkamlashga bo‘lgan intilish kuchayadi va u 45 
yoshdan 60 yoshgacha bo‘lgan davrni qamraydi. Ana shu bosqichda 
malakani takomillashtirish cho‘qqisiga erishiladi. Xodimning 
malakasi jo‘shqin faoliyat va maxsus ta’lim orqali yanada oshiriladi. 

---

279 
O‘z kasbining ustasiga aylangan xodim ish uslublarini shogirdlariga 
o‘rgatishga harakat qiladi. Unda tashabbuskorlik kuchayadi. Xodim 
xizmat lavozimida ko‘tarilib boradi. Unga nisbatan hamkasblari, 
jamoa a’zolarining hurmat-e’tibori ortadi. Bu davrda xodimning 
ko‘pgina ehtiyojlari qondirilgan bo‘lsa-da, uni hali ham mehnatga haq 
to‘lash miqdori qiziqtiradi. Shu bilan birga unda daromad olishning 
boshqa manbalari (foydaga sheriklik, aksiyalari uchun dividend olish 
va hokazolar)ga ham qiziqish ortadi. 
Yakuniy bosqich 
60–65 yoshni qamrab oladi va xodim pensiyaga 
chiqish taraddudini ko‘radi. U o‘ziga munosib vorisni tayyorlash 
harakatiga tushadi. Ana shu davrda lavozimda o‘sish (karyera) tanglik 
xususiyatiga ega bo‘lsa ham xodimlar o‘z ishlaridan tobora kamroq 
qoniqish hosil qilishlariga qaramasdan o‘zlari va tengdoshlaridan 
g‘ururlanish hislari juda kuchli bo‘ladi. 
Mazkur bosqichda xodimlar ish haqi darajasi barqaror bo‘lishini 
xohlaydilar, pensiyaga chiqqanlaridan so‘ng oladigan pensiyalari 
miqdoriga qo‘shimcha daromad topish harakatida bo‘ladilar. 
Nafaqadan so‘ng bosqich davrida 
mazkur korxonadagi (faoliyat 
turidagi) karyera nihoyasiga etadi. Bu davrga kelib, korxonada ishlab 
turgan vaqtda shug‘ullanish imkoniyati bo‘lmagan faoliyatning boshqa 
turlarida (qiziqishi bo‘yicha badiiy ijod, bog‘dorchilik, kolleksiyalar 
to‘plash, jamoatchilik ishlari bilan shug‘ullanish va hokazolar) o‘zli-
gini namoyon qilish imkoniyati paydo bo‘ladi.